HopeScope Stories Behind White Coat – 27 / Maulik Nagar “Vichar”

By:Maulik Nagar “Vichar”

બાટલી બોય

“એક ગઝલ તારા નામની, ના રહીમની ના રામની
એક ગઝલ તારા નામની
મૂછોનાં દોરા ફૂટ્યાં અને ઋતુ આવી જામની
એક ગઝલ તારા નામની”
“આહાહાહા…મારા વ્હાલા અંકિત પંડ્યા..શું શેર માર્યો છે તે તો બાકી.” બાઇટિંગના પડિયામાંથી એક સિંગનું ભજીયું મોઢામાં મૂકતા મિત્ર પ્રણવે ભરચક નશામાં અંકિતના ભારોભાર વખાણ કર્યા.
“શું વ્હાલા વ્હાલા કરો છો પ્રણવભાઈ..તમારા વ્હાલા તો ભગવાનને વહેલા વ્હાલા થઇ જાય એટલું પીવે છે!” જાગૃતિનાં હાથમાં ચટપટી ચિકન લોલીપોપ હતી અને મોંઢા પર સૂગ.
“જાગૃતિભાભી..અંકિતને તો બમણો નશો ચડે છે..તમે પણ…..!” અંકિતનો મિત્ર પ્રણવ બીજી કોઈ પણ ચોખવટ કરે તે પહેલાં જાગૃતિ ચિકન લોલીપોપની ડિશ મૂકી ત્યાંથી નીકળી ગઈ.

અંકિત સ્વભાવે તો સારો વ્યક્તિ હતો. સવારે નાહીને પૂજા કરવાની, સૂર્યનારાયણને જળ ચડાવવાનું, જાગૃતિ માટે સવારની પહેલી ચા તો અંકિત જ બનાવતો. અઠવાડિયામાં એક દિવસ નિયમિતપણે જાગૃતિને ઘરવખરી અને કરિયાણાની ખરીદી કરવાં લઇ જવાની અને એક દિવસ સિનેમા ક્યાંતો વડોદરાની કોઈ સારી હોટેલમાં સહપરિવાર જમવા જવાનું.
એકંદરે સારું એવું કમાતા અને પોતાની પૂરેપૂરી જવાબદારી નિભાવતા અંકિતનું આ રૂપ માત્ર સાંજના નવ વાગ્યા સુધી જ રહેતું. નવ વાગે એટલે એનાં એકાદ-બે લોફર મિત્રો ઘરે આવી ચડે અને એમની મહેફીલ જામે. એમાં પતિને સંપૂર્ણ સમર્પિત બિચારી જાગૃતિનું આવી જ બને.

જાગૃતિની બધીય ઇન્દ્રિયો ભ્રષ્ટ થઇ જાય. અનેક ગાળો, અપશબ્દો અને ગંદકીભરી વાતો કાને પડે. સભ્ય પરિવારના લોકો ન જોઈ શકે એવાં ચલચિત્રોના દ્રશ્યો એનાં આંખે પડે..ક્યારેક અંકિતના અનાડી મિત્રોની નજર અને થાળી કે પાણીના ગ્લાસ આપતી વખતનો તેઓનો કંટાળો સ્પર્શ જાગૃતિને ખૂંચે. અને અધૂરામાં પૂરું ભૂદેવની દીકરી અને પત્ની હોવા છતાં ઘરે આવેલા ભૂખ્યાં તરસ્યાં દાનવોને માંસાહાર પીરસવું પડે એ મોટો રંજ હતો.
હદ તો ત્યાં થતી હતી કે જયારે અંકિત અને એનાં મિત્રો બધાં જ નશામાં ચૂર થઇ જતા ત્યારે અંકિત જાગૃતિને પોતાનાં મિત્રોને એમનાં ઘરે મૂકી આવવા આગ્રહ કરતો. પણ જાગૃતિ ટસની મસ ન થતી. અને અંતે અંકિત એનાં પિયક્કડ મિત્રોને પોતાનાં બેડરૂમમાં સૂઈ જવા કહેતો.
“અંકિત, તમને ખબર છેને કે હું તમને કેટલું ચાહું છું.”
“જાગૃતિ, તું મને ચાહતી હોઈશ એનાં કરતા હું તને બમણું ચાહું છું.” સ્વિટ વાઈનના રસિયા અંકિતે મધુર સ્વરે જાગૃતિનો હાથ પોતાનાં હાથમાં જક્ડયો.
“જો તમે ચાહતા જ હોવ તો………..”
જાગૃતિનું વાક્ય પતે તે પહેલાં જ અંકિત બોલી ઉઠ્યો “વૅરી સુન બેબી..”
વાસ્તવમાં આ ચર્ચા રોજની હતી. વૅરી સુન…સાંભળતા જ ઘરનું વાતાવરણ સૂનમૂન થઇ જતું.

અંકિતને એનાં મમ્મી પપ્પા, પત્ની જાગૃતિ, ચૌદ વર્ષની દીકરી નિરાલી બધા એ સમજાવ્યું પણ એની આ દારૂ પીવાની લતને લાત મારી શકતો ન હતો.
હવે તો સોસાયટીના સભ્યો અને અમુક મિત્રો તો એને બાટલી બોય કહેવાં લાગ્યાં હતાં.
જાગૃતિએ અનેક બાધાઓ માની, રુદ્રી કરાવડાવી, કથાઓ કરાવડાવી, ધાગા, દોરા, માદળિયાં અનેક ઉપાયો કર્યા.
એકાદ વખત તો પોતે પણ આખે આખી વાઈનની બાટલી પોતે એક ઘૂંટડે ગડગડાવી દીધી.
અંકિતમાં એની બે-ચાર દિવસ અસર રહેતી વળી પાછો નશાની બાટલીમાં ઉતરી જતો.

જાગૃતિ નાસ્તો બનાવી બેડરૂમમાં આવી.
એણે અંકિતને બાથરૂમમાં ગળું છોલાઈ જાય એટલી જોરથી ખાંસતો જોયો.
અંકિત ખાંસતો જાય અને મોઢામાંથી લોહીના ફુવારા ઉડાડતો જાય. જાગૃતિથી ચીસ નંખાઈ ગઈ.
જાગૃતિ પણ હોમિયોપેથી ડૉક્ટર હતી. સાસુ સસરા ઘરડા હોવાથી અને નિરાલીના જન્મબાદ ઘરની જવાબદારીઓ વધતા એણે એની હોમિયોપેથીની પ્રૅક્ટિસ છોડી દીધી હતી.
જાગૃતિની હોમિયોપેથી ડૉક્ટર મિત્રના હસબન્ડ ડૉ. મુખ્તાર ગેસ્ટ્રોફિઝિશ્યન હતાં. એણે એ મિત્રને ફોને કર્યો અને અંકિતની તકલીફ જણાવી.
તેઓએ તેમને પોતાની ક્લીનીક આવી જવા જણાવ્યું.
દરેક મેડિકલ કેસમાં બને તેમ બધા જ જરૂરી રિપોર્ટ્સ કરાવ્યા અને જાણવા મળ્યું કે અંકિતનું લિવર હવે સાવ ખલાસ થઇ ગયું છે.

મનના મોજી સ્પષ્ટ શબ્દોમાં સચોટ કહેવા ટેવાયેલા ડૉ. મુખ્તારે અંકિતને કહ્યું, “બરખુર્દાર, અબ તો સિર્ફ દવા ઔર દુઆ દોનો હી કામ આયેગી, દારૂ કો મારો ગોલી..પૈસે ભી બચેગે ઔર જાન ભી!”
ડૉક્ટરની આવી સોફેસ્ટિકેટેડ ધમકીથી અંકિતનું મગજ એકાદ અઠવાડિયું ઠેકાણે ચાલ્યું.
જાગૃતિને પણ થોડી હાશ થઇ.
પરંતુ બાટલીની પ્રવાહી આત્મા વળી પાછી અંકિતને વળગી.
બે વત્તા બે ચાર પેગ ગયાં અને પાછી લોહીની પિચકારી ચાલુ થઇ.
હવે તો ડૉ. મુખ્તારે લિવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ સર્જનને પણ જાગૃતિ અને અંકિતની કાઉન્સેલિંગ માટે બોલાવી રાખ્યાં હતાં.
“સી મિસ્ટર અંકિત, આઈ એમ સોરી ટુ સે બટ યોર લિવર ઇસ કમ્પ્લીટલી ડેમેજ, ઇફ યુ ગેટ અ ડૉનર ધેન વી કેન ટ્રાન્સપ્લાન્ટ અધરવાઇઝ……”
સર્જન ડૉક્ટરના આ અટકી ગયેલાં વાક્યમાં અંકિતની અટકી ગયેલાં આયુષ્યના સ્પષ્ટ સંકેત દેખાતાં હતાં.
જરૂરી વિગતની જાણકારી લઇ જાગૃતિ લિવર ડૉનેટ કરવાં માટે તૈયાર થઇ ગઈ.
જો કે અંકિતના માતા પિતા, દીકરી નિરાલી, અન્ય અંગત મિત્રો પણ જાગૃતિના આ નિર્ણયથી ખુશ ન હતાં.
છતાં પણ જાગૃતિ એકની બે ન થઇ.
જાગૃતિને મનમાં હતું કે અનેક બાધા, કથા, દોરા, માદળિયાં કામ ન લાગ્યાં, પોતાના શરીરનો એક અંગ એને આપીશ તો કદાચ એ પ્રાશ્ચિત કરીને દારૂ પીવાનું છોડી દે. કેમ કે, અંકિતમાં દારૂ સિવાય એક પણ દુર્ગુણ ન હતો. અંકિત પ્રેમાળ પતિ, જવાબદાર પિતા અને પુત્ર હતો.

ત્રણ દિવસ પછી અંકિતના પુનર્જન્મની તારીખ નક્કી થઇ.
સાવ ખેંચાઈ ગયેલાં શરીર સાથે અંકિતની સર્જરી થઇ અને પત્ની તરફથી એક નવા જીવનની અમૂલ્ય ભેટ મળી.
જાગૃતિનું સ્વાસ્થ્ય પણ સારું જ હતું.
જાણે બગડેલા રેડિયોમાં વિદેશી ચિપ નાખી હોય તેમ અંકિતના જીવનના સૂરમાં પણ ગજબનો ચમત્કાર થયો.
દારૂ અને દારૂડિયા મિત્રો બંનેથી છુટકારો મળ્યો.
પહેલાં પણ આવા સુધારા અનેક વખત આવ્યા જ હતા પણ એ સુધારાના આયુષ્ય આટલા લાંબા ન હતાં.
હવે તો સારો એવો લગભગ એકાદ મહિના જેટલા સમયથી અંકિત આ સુધરેલા જીવન સાથે ટેવાઈ ગયો હતો.
પણ બીજી બાજુ જાગૃતિના શરીરમાં થોડો ઘસારો લાગ્યો.
ધીરેધીરે નાના મોટા કોમ્પ્લીકેશન ચાલું થઇ ગયાં.
એક દિવસ અસહ્ય પેટમાં દુખાવાને લીધે જાગૃતિને હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવી.
જાગૃતિની હાલત ગંભીર અને નાજુક હતી.
દોઢ-બે દિવસથી હોસ્પિટલમાં મળવા ન આવેલા અંકિતને સામે ઉભેલો જોઈ જાગૃતિ હરખાઈ, એને ઈશારામાં હગ કરવા જણાવ્યું.
લાલ લાલ ભીની આંખે અંકિત જાગૃતિને ભેટ્યો.
ભેટતાની સાથે જ અંકિત થોડું ખાંસ્યો અને એનાં મોંઢામાંથી સ્વીટ વાઈનની દુર્ગંઘ આવી.
“તે પાછું પીધું અંકિત?” જાગૃતિએ ગુસ્સામાં ડોળા કાઢયા પણ અવાજ નાજુક હતો.
“તું પણ પીતી હોત ને તો તારે હોસ્પિટલમાં રહેવું ના પડત જાગૃતિ!” અંકિતના અવાજમાં નફ્ફટાઈ હતી અને હોઠ પર સ્વીટ વાઈનની દુર્ગંઘ સાથે એક લુચ્ચી હસી.
જાગૃતિની બંને આંખોમાંથી એક ખારું પ્રવાહી ટપક્યું અને કોઈ બંધ ના કરે ત્યાં સુધી આંખો ખુલ્લી જ રહી.
ગઝલની પંક્તિ : મૌલિક “વિચાર”

અજ્ઞાતવાસ-૨૫

માઈ તેરી ચુનરિયાઁ લહેરાઈ 

મને બોસે કહ્યું ‘હવે તમે કાલથી નોકરીમાંથી છૂટા થાવ છો.’ હું તો સાવ બઘવાઈ ગયો!!મારી જાતને ચુંટલી ખણીને પૂછવા લાગ્યો કે હું જે સાંભળી રહ્યો છું તે બરોબર તો છે ને! મેં બોસને ફરી પૂછ્યું”,આપે શું કહ્યું?”તેણે મને ફરી કહ્યું, તમે બરોબર જ સાંભળ્યું છે ,કે અમે તમને આ નોકરીમાંથી છૂટા કરીએ છીએ.” મેં પૂછ્યું ,”સર,મેં તો સરસ કામ નથી કર્યું? ચાર ડન્કીન વેચી આપી ને?” બોસ કહે ,” હા,તમે વધારે પડતું સારું કામ કર્યું છે. અને અમને તો એમ કે તમે બે એક મહિને એક ડન્કીન વેચશો તો અમારે તમને ૩૦૦૦ થી ૩૫૦૦ $ પગાર આપવાનો થશે,તમે તો ચાર પાંચ મહિનાનું કામ એક મહિનામાં કરી નાંખ્યું ,અમને મહિને ૨૫૦૦૦$ આપવાનાં ભારે પડે! “અને વધુ સારું કામ કરવા માટે મારે નોકરીમાંથી છૂટા થવું પડ્યું.

હવે શું?વિચારતો નિરાશાની ગર્તામાં હું ધકેલાઈ ગયો.અમેરિકાના એક ખૂબ કાળા પાસાએ મને તે દિવસે અમેરિકા માટે ધિક્કારની લાગણી જન્માવી દીધી હતી. આમ કોઈપણ જાતની નોટિસ આપ્યા વગર તમને કોઈ નોકરીમાંથી અચાનક છૂટા કરી દે! મને ઈન્ડિયા પાછા જતાં રહેવાનું મન થઈ ગયું. આજે મને બહેનનાં પાલવ નીચે મોં રાખીને રડવું હતું.બહેનની યાદેં આંખ ભરાઈ ગઈ.અને કાનમાં ગુંજવાં લાગ્યું પેલું ગીત……

જબ જબ મુઝ પે ઉઠા સવાલ ,માઈ તેરી ચુનરિયાઁ લહેરાઈ…

જગ સે હારા નહીં મૈં ખુદ સે હારા હુઁ મૈં….

માઈ રે…તેરે બિન મૈં તો અધૂરા રહા…

મુઝસે રુઠી મેરી પરછાંઈ,મેરી પરછાંઈ તેરા ખયાલ…

માઈ તેરી ચુનરિયાઁ લહેરાઈ

ભાઈ જાણે મારાં ખભે હાથ મૂકીને તેમની નાટકીય અદામાં કહી રહ્યા હતા,”દિકરા ,દુનિયા તો આવી જ હોય! ગભરાવાનું નહીં!હું છું ને! “ પણ મારી સાથે કોઈ નહોતું.

હર્ષાનાં ડીવોર્સ અને ફેક્ટરીનાં પહાડ જેટલાં નુકસાનથી ભાઈ અને બહેન પરેશાન હતાં. બહેનને ખૂબ હાઈ બ્લડ પ્રેશર રહેતું હતું. એમાં હું મારી નોકરી છૂટ્યાંની વાત તેમને કરી વધારે પરેશાન કરવા માંગતો ન હતો. મેં મારાં દિલનો ભાર હળવો કરવા ,કેરલને ફોન કર્યો. કેરલ હવે મારાં જેવા દેવાળિયા સાથે લગ્ન કરવા માંગતી નહતી પણ તેને મારા માટે લાગણી તો ભારોભાર હતી જ .તે પણ મારાં માટે ખૂબ દુ:ખી થઈ ગઈ.

તેણે મને કહ્યું”,લોસએંજલસનાં મોટેલવાળા રમણભાઈએ અને બીજા પાર્ટનરોએ ,જ્યારે તેં તેમનાં શેર તારા નામે કર્યા ત્યારે કહ્યું હતું કે તું શેર તારાં નામે કરી દે પછી તને મદદ કરશે. તો લાવ ,હું તારા માટે એમને ફોન કરું કે તને કંઈ મદદ કરે, તારે અત્યારે મદદની જરુર છે.કેરલે રમણભાઈને ફોન કર્યો અને સમજાવ્યું કે નકુલને જોબ છૂટી ગઈ છે અને હવે તે ગવર્મેંન્ટનાં ટેક્સનાં દેવાનાં પૈસા કેવીરીતે ભરે? આપ તેને નોકરી અપાવવામાં કંઈ મદદ કરો તો સારું.

રમણભાઈએ મને ફોન કરીને કહ્યું,” તું કોઈ વધુ કેશ ફલો કરતી હોય તેવી મોટલ શોધીને ચલાવ.અમે મોટલ લીઝ પર ખરીદી લઈશું અને તારે રહેવા ખાવાનો પ્રોબ્લેમ પણ મટી જશે. તને પૈસા પણ મળશે. શિકાગોનાં અમેરિકન આફ્રિકન એરિયાની મોટેલનાં મને એમણે એડ્રેસ મોકલ્યાં.તે એરિયામાં એકલાં અમેરિકન આફ્રિકનોની જ વસ્તી હતી.મોટેલમાં પ્રોસ્ટીટ્યુશન,ડ્રગ્સ,પુષ્કળ દારુ પીવાય અને ગુનાખોરોની દાદાગીરી પણ ખૂબ જ.આવી જ એક Barbra Ann’s Motel મળી. જેમાં એ કાળી છોકરીનાં પિતા હતાં નહીં અને એને અને એના કાકાને બનતું નહોતું.એ છોકરીને મોટેલ વેચવી નહોતી. લીઝ પર આપવી હતી. તેનો કેશ ફ્લો સારો હતો. રમણભાઈ અને તેમનાં બીજા મિત્ર જે મારી સાથે ફેક્ટરીમાં ભાગીદાર હતાં તે મોટેલ જોવા આવ્યા. જોયું તો મોટેલ મહિને ખર્ચો કાઢતાં,લગભગ ૧૦,૦૦૦$ કેશ ફલો કરી આપે તેવી હતી.
એરિયા બિહામણો હતો. સિક્યોરિટી અને કૂતરા સેફ્ટી માટે રાખવા પડે તેમ હતું.કેશ કાઉન્ટર પાસે પણ જાળી લોખંડની અને મોટેલમાં આવનાર પાસે પૈસા જાળીમાંથી જ લેવાના. મારી પાસે અહીં રહી નોકરી કરી ગુજરાન ચલાવ્યાં વગર કોઈ રસ્તેા હતો જ નહીં. પહેલે મહિને મેં જોયું કે અહીં તો મોટેલમાં પ્રોસ્ટીટ્યુશન,ડ્રગ્સ અને ગુનાખોરી ખૂબ ચાલતી ,કોઈ અમેરિકન ગોરા કે દેશી તો દેખાય જ નહીં. ખૂબ બીક અને ડર સાથે જાનનાં જોખમે હું રહેતો હતો.મારી પાસે બીજો કોઈ રસ્તો પણ ક્યાં હતો?
કાળા લોકો કલાક બેકલાક માટે મોટેલની રુમ ભાડે લઈ નીકળી જતાં.એક જ દિવસમાં એક રુમ બે વાર પણ ભાડે અપાય એટલે હું દેવું ભરવા ખૂબ મહેનત કરવા લાગ્યો ,તો દસ હજાર ડોલરની આવક મને પહેલાં મહિને મળી. આ આવક જોઈ રમણભાઈ કહે,”તું મને Wellsfargo નું દેવું ભરવા બધાં પૈસા મોકલાવી દે.” મે કહ્યું,” તો મારાં દેવાનાં પૈસા ટેક્સનાં અને બીજા જે નાના મોટા લોકોનાં દેવા છે તે હું કેવીરીતે ભરું?” હું પણ ધીરે ધીરે જિંદગીની સચ્ચાઈ જાણી રહ્યો હતો.

આમ કરતાં બે મહિના નીકળી ગયા. મોટેલની માલિક બાર્બરા મને આટલું હાર્ડવર્ક કરતી જોઈ બહુ ખુશ થઈ ગઈ હતી અને મારી સારી મિત્ર પણ થઈ ગઈ હતી.એક દિવસ મને કહે “નીક,તું બે મહિનાથી મોટેલની બહાર નીકળ્યો નથી,જા થોડું ફરી આવ.મેં કહ્યું,”મારી પાસે ગાડી નથી અને મારી ક્રેડીટ એટલી ખરાબ છે કે મને રેન્ટ પર ગાડી મળે તેમ નથી.” મને એણે પોતાની ક્રેડીટ પર ગાડી રેન્ટ કરી આપી ફરવા મોકલ્યો.

હું મારાં બે ત્રણ શિકાગોનાં મિત્રને મળી આવ્યો. પાછા ફરતાં રસ્તામાં કોઈ બારમાં બીયર પીવા ઊભો રહ્યો. ત્યાં ટેબલ પર બે છોકરીઓ મારી સાથે ચીટ-ચેટ કરવા બેઠી. હું પણ ઘણાં દિવસે મસ્તીનાં મુડમાં હતો. મેં એમને પણ બિયર ઓફર કર્યો.બે મહિનામાં મોટેલમાં પૈસા પણ સારા મળ્યા હતાં ,એટલે હું ખુશ હતો કે એકાદ વર્ષ અહીં ડરમાં પણ ખેંચી નાંખીશ તો મોટું દેવું સરકારનું અને બીજું બધું પતી જશે.હું બીયર પીતાં પીતાં પેલી છોકરીઓ જોડે વાત કરી રહ્યો હતો. કલાકેક પછી ઊભો થયો.હું એને હસતાં હસતાં મને કંપની આપી એટલે આભાર માની મારી ટેબલ પર મૂકેલી ચાવી શોધવા લાગ્યો. એ પહેલાં બે છોકરીઓમાની એક બીજું ડ્રીંક લેવાને બહાને ઊભી થઈને આવું છું કહી ગઈ હતી. હું ટેબલ પર,મારા ખિસ્સામાં ,બધે ગાડીની ચાવી શોધતો હતો. બાર પાસે જઈને બાર ટેન્ડરને પણ ચાવી માટે પૂછ્યું. પેલી બીજી છોકરી માટે પણ પૂછ્યું. બધાંએ ખબર નહીં એ જ જવાબ આપ્યો. હવે મને જરા પેલી છોકરી પર શંકા થઈ.હું દોડીને બહાર મારી ગાડી જોવા ગયો તો ગાડી નહોતી. અંદર પાછો આવ્યો તો પેલી મારી સાથે બેઠેલ છોકરી પણ છૂ થઈ ગઈ.

હવે હું ખૂબ ગભરાઈ ગયો હતો અને ખરેખર પેલી છોકરી મારી ગાડી લઈને ભાગી ગઈ હતી. મારી સાથે બેઠેલ છોકરી પણ તેની સાથે જ હતી.હવે હું બાર્બરાને શું જવાબ આપીશ???

થોડીવાર એમ જ બેસી રહ્યો. મને લાગ્યું હું હમણાં ધ્રુસકે ધ્રુસકે રડી પડીશ. મેં હિંમત એકઠી કરી બાર્બરાને ફોન કર્યો. તે ખૂબ સારી હતી,મને કહે ,”ચિંતા ન કર ,હું તને લેવા આવું છું અને રેન્ટલ કારનો ઈન્શેયોરન્સ છે ,થઈ પડશે.” તે મને એક સારા મોટેલ ચલાવવાળાને જવા દેવા માંગતી ન હતી.

પણ હું હવે પેનિક થઈ ગયો હતો. મને કોણ જાણે હવે હિન્દુસ્તાન પાછા જ જવાનું મન થતું હતું. બહેનને પ્રેશર રહેતું અને તે અમારી ચિંતા પણ બહુ કરતી હતી.એટલે મારી તકલીફની કોઈ વાત હું તેને કરતો નહીં. ભાઈને હું આ કાળા એરિયામાં મોટેલ ચલાવતો હતો,તેથી મારી ખૂબ ફિકર થતી. આજે રાતની ઊંધ હરામ થઈ ગઈ હતી. મારો જીવ ચુંથાતો હતો કોઈ અજાણ ભાર મારા હ્રદયને ભીંસી રહ્યો હતો.આ શેર ગુંજતો હતો મારા કાનમાં…..

ઝહર બરસા હૈ ક્યા નીંદોપે મેરી
યા મેરી આંખોમેં નસ્તર ગડે હૈ!વજહ ક્યા હૈ કોઈ સમઝાયે મુજકો
યે મેરે ખ્વાબ ક્યું નીલે પડે હૈ?કલ ખ્વાબોંકી ફસલેથી જહાઁ
અબ રેત કે બંજર ટીલે હૈ વહાઁ
આંખો કા દરિયા સૂક ગયા ઉસકા પાની વાપિસ લે આઓ કોઈ….
(મનોજ મુન્તશીર)

ખુલ્લી આંખે પથારીમાં પાસા ઘસતો હતો ત્યાં ફોનની રીંગ વાગી….મેં ગભરાટ સાથે ફોન ઉઠાવ્યો !આટલી અડધી રાત્રે કોણ હશે !ભાઈનો ફોન આવ્યો હતો ……અને તેમની વાત સાંભળી હું સાવ પડી ભાંગ્યો……

જિગીષા દિલીપ

HopeScope Stories Behind White Coat – 24 / Maulik Nagar “Vichar”

By:Maulik Nagar “Vichar”

દોઢી

“વાહ..વાહ કાકીજી જોરદાર ભીંડાની કઢી બનાવી છે તમે!”
“દેરાણી કોની છે. આ તારી કાકીજી જયારે પરણીને આવી હતી ત્યારે એને રાંધતા શું, કપડાને ગડી વાળતાય નો’તું આવડતું. આ તો બધું આ તારી સાસુ એ શીખવ્યું.”
મંદાકિનીબેને બુચકારા મારીને ચૂસીચૂસીને આંગળીઓ પરથી ભીંડાની કઢીનો બધો જ કસ કાઢતા બડાપો માર્યો.
હાસ્તો ભાભી તમેસ્તો મને ઘડી છે. રંભાકાકીના નીરસ શબ્દોમાં કોઈ ભાવ ન હતો.
“મમ્મીજી, અમને પણ આવાં કાકીજી જેવા જ ટ્રેઈન કરજો” મંદાકિનીબેનની બટકબોલી વહુ ઋજુતાએ એની નણંદ સામે ત્રાસી આંખે જોઈએ સાસુને મસ્કો માર્યો.
“રંભાડી, હું ને જીગલી તને દોઢી કહીને જ બોલાવતા હતાં યાદ છે? અમે બંને જેઠાણીઓને તો એવા જ પારખા હતા કે સુરતી છોકરીઓ બહુ તેજ હોય એટલે એને પહેલેથી દબાઈને જ રાખવાની. એ તો તારી સુવાવડ પછી અમે બંને એ તને નામથી બોલાવવાનું ચાલુ કર્યું હતું. તું અમારા પડેલા બોલ ઝીલતી હતી એટલે સ્તો.” મંદાકિનીબેને તો લહેકા કરીને શબ્દોની બેટિંગ ચાલું જ રાખી.
“મમ્મી તું પણ શું કાકી જોડે આવી રીતે વાત કરે છે!” મંદાકિનીબેનની દીકરી માનલે થોડાં અકળામણથી મમ્મીને છણકો કર્યો.
“તું પણ દોઢી, અવે મારે અને રંભાને પહેલેથી જ આવી મિત્રતા છે. કેમ રંભાડી હાચ્ચુ ને?”
“હાસ્તો ભાભી!” મોટી જેઠાણીએ પૂછ્યું એટલે જવાબ તો આપવો જ પડેને! છતાંય હવે એ ઉંમર ન હતી કે આવાં શબ્દો સાંભળે.
બે ચાર જણા ભેગાં થાય એટલે મંદાકિનીબેનની જીભને શૂરાતન ઉપડે અને એમાં બલીનો બકરો બિચારા રંભાકાકી જ બને.
જો કે રંભાકાકીને પોતાની સુરતી જમાવટ કરવાનો મોકો મળ્યો ન હતો. બની શકે કે મોકો મળ્યો પણ હોય પણ તે વખતે મર્યાદા નડી હોય.
મંદાકિનીબેન કરતા રંભાકાકી ઉંમરમાં ઘણાં નાના હતાં. પણ માનનું ભૂખ્યું તો કૂતરુંય હોય એમાં અપમાન ક્યાંથી સહન થાય.
હવે દોઢી શબ્દ સાંભળે એટલે રંભાકાકીને કાપો તો લોહી ના નીકળે એટલાં સજ્જડ થઇ જાય. પણ જેઠાણીનું વર્ચસ્વ જ દોઢ ઘણી સાસુ જેટલું હતું.

મંદાકિનીબેન અને રંભાકાકી બન્નેનું પરિવાર બાજુબાજુના ટ્વીન બંગલોમાં રહેતા હતાં. મંદાકિનીબેનને સવારે થોડી અશક્તિ લાગતી હોવાથી રંભાકાકી ખબર પૂછવા આવ્યા હતા. મંદાકિનીબેને રંભાકાકીને ભીંડાની સુરતી કઢી ખાવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી. એટલે રંભાકાકીએ એકલે હાથે ભીંડાની સુરતી કઢી બનાવી.
ડાઇનિંગ ટેબલ પર ચારેય ચોટલાની જમાવટ જામી હતી. મંદાકિનીબેન તો પોતાની ઠાઠ જમાવીને બેઠાં હતા. જાણે કે રંભાકાકીની ટાંગ ખીચાઈ કરીને શક્તિ આવી ગઈ હોય.
“અલી, રંભા…થોડું અથાણું લાલલલલ…જોલલલલ” બોલતા મંદાકિની બેનની જીભ લથડાઈ અને ખુરશી પરથી નીચે ગબડ્યા અને ત્રણેય બૈરાંઓમાં રાડારાડ મચી ગઈ.
ચીસો સાંભળતા જ વર્ક ફ્રોમ હોમ કરી રહેલો દીકરો રાહુલ નીચે આવ્યો. મંદાકિનીબેન અર્ધબેભાન અવસ્થામાં હતાં. એમ્બ્યુલન્સ બોલાવાનો સમય ન હતો. શરીરમાં ભારે મંદાકિનીબેનને ઋજુતા, માનલ અને રાહુલ એમ ત્રણેય જણાએ ઉપાડીને ગાડીમાં બેસાડ્યા અને ગલીની નાકે જ આવેલી મલ્ટી સ્પેશ્યલિટી હોસ્પિટલમાં લઇ ગયા.
ઇમર્જન્સી ડિપાર્ટમેન્ટના તૈનાત ડૉક્ટરોએ પરિસ્થિતિને લગતા બધાં જ ટેસ્ટ કરાવી લીધા. લોહીના ટેસ્ટ, મગજનો એમ.આર.આઈ, હાર્ટનો ઈ.સી.જી, સુગર લેવલ બધું જ નોર્મલ હતું.
માનલ બાથરૂમ ગઈ હતી. બહાર બેઠેલાં ચિંતાતુર ઋજુતા અને રાહુલને ડૉક્ટરે જણાવ્યું કે રિપોર્ટ્સ તો બધાં જ નોર્મલ છે પરંતુ પેશન્ટ હજી ભાનમાં નથી આવ્યું.
ભાનમાં નથી આવ્યું સાંભળતા જ ઋજુતા પણ ઢગલો થઇને નીચે પડી. બે-ત્રણ નર્સિંગ સ્ટાફ ઋજુતા તરફ ઘસી આવ્યાં.
“ઋજુ કંઈ નથી થવાનું મમ્મીને…..” રાહુલે ઋજુતાને ખોળામાં લીધી. એને પણ નિશ્ચેતન હાલતમાં જોઈ રાહુલનાં મોતિયા મરી ગયાં.
નર્સિંગ સ્ટાફ ઋજુતાને સ્ટ્રેચરમાં સુવડાવીને લઇ જતું હતું અને હોસ્પિટલના વેટીંગ એરિયામાં સન્નાટો છવાઈ ગયો. એકદમ સન્નાટો.
રાહુલના સિસકારા સિવાય બીજો કોઈ જ અવાજ ન હતો. આમતેમ આંટાફેરાં મારતા એને માનલની ગેરહાજરી વર્તાઈ.
માનલને ફોન લગાવ્યો…રિંગ જ જતી હતી. રાહુલ બબડ્યો, “માનલને વોશરૂમમાં આટલો બધો સમય….”
એ જ નર્સિંગ સ્ટાફને વોશરૂમ તરફ દોડતાં જોયાં. રાહુલને ફાળ પડી. બે સિસ્ટર માનલને ખભાના ટેકે અંદર વોર્ડમાં લઇ જતાં હતા.
“માનલ…માનલ…” બૂમો પાડતો રાહુલ એ દિશામાં ગયો. ચારે બાજુ ટેંશનનું વાતાવરણ ફેલાઈ ગયું.
રાહુલે ડૉક્ટરને મળવા વિનંતી કરી.
થોડીક જ મિનિટોમાં ડૉક્ટર સામેથી જ રાહુલને મળવા આવ્યાં.
“મિ. રાહુલ. ત્રણે પેશન્ટના યુરિન ટોક્સ સ્ક્રીન કરાવ્યા છે. અનફોર્ચ્યુનેટલી યુરિન ટોક્સ સ્ક્રીનમાં બેંઝોડાયાઝેપાઇન પોઝિટિવ આવે છે”
“વ્હોટ!” રાહુલને એનો મતલબ તો ખબર ન હતો છતાં પણ સહજ વ્યક્ત કર્યું.
“મિ. રાહુલ આ ત્રણેય જણાએ સારી એવી માત્રામાં ઊંઘની ગોળીઓ લીધી લાગે છે.”
“સર, શક્ય જ નથી. અમે તો પેરાસીટામોલ પણ જરૂર પડે ત્યારે જ લાવીએ છીએ.”
“આ ત્રણેય જણા છેલ્લે નોર્મલ ક્યારે હતા.” ડૉક્ટરે પણ થોડાં સી.આઈ.ડી અંદાજમાં ઘભરાયેલા રાહુલને પૂછ્યું.
“સર..આ ત્રણ અને મારા કાકી ચારેય જણા સાથે જ જમતા હતા અને મજાની વાતો કરતા હતાં. મસ્તી કરતા હતા.”
“તો….જમવામાં કોઈકે કંઈક….” ડૉક્ટરે આંખો ઝીણી કરતા રાહુલને ઈશારો કર્યો.
“ઓહ…કાકી પણ જોડે જ ખાવા બેઠાં હતાં.” રાહુલ બબડ્યો
રાહુલે તરત જ ફોન કાઢ્યો અને બાજુના ઘરમાં રહેતા એનાં કઝિનને ફોન કર્યો. “લાલુ…કાકી ક્યાં છે?”
“રાહુલભાઈ..મમ્મી તો હમણાં જ સુરત જવા નીકળી..મહિના માટે વેકેશન કરવા ગઈ છે…કંઈ કામ હતું?” લાલુ એ એકદમ હળવાશથી જવાબ આપ્યો.

અજ્ઞાતવાસ-૨૧

Harsha incorporated

રુખીબાની અને ટીનાની મારાં જીવનમાંથી થયેલ વિદાય પછી ,પાનખરનાં ખરી પડેલાં સૂકા નિષ્પ્રાણ પાંદડાંઓ પર ચાલતાં,જે ચરરર ચરેરાટીનો અવાજ આવે તેવાંજ મારાં દિલનાં ચચરાટ સાથે ફેક્ટરીનું કામ હું આગળ વધારી રહ્યો હતો. રુખીબા અને ટીના બંને કોઈ પણ રીતે એકપણ દિવસ મારે માટે ભૂલવા શક્ય નહોતા.એ લોકો ભલે ફિઝીકલી મારી સાથે નહોતાં પણ મેં તો તેમનો સાથ છોડ્યો જ નહોતો.હું તો હંમેશા એકાંતમાં તેમની સાથે વાતો કરતો જ રહેતો.મેં હંમેશા તેમને મારી સાથે જ રાખ્યા હતાં.

ફેક્ટરીમાં ડ્રેસનાં ઓર્ડર આવતા હતાં.કામ ચાલતુ હતું.પણ દેવું વધતું જતું હતું ,કારણ હું ખરીદી ,વેચાણ અને માણસોનાં પગાર કરવામાં, ફર્નિચર,મશીનો વિગેરે લીધેલ વસ્તુનાં હપ્તા ભરી શકતો નહતો. ફેક્ટરીનાં બેછેડા ભેગા કરતા મને નાકે દમ આવતો હતો.મારે ફેક્ટરીમાં પૈસાની એટલી તૂટ પડતી હતી કે મેં ફેક્ટરીનાં માણસોની સોશ્યલ સિક્યોરીટીનાં પૈસા ગર્વમેન્ટમાં ભરવાને બદલે અને ફેક્ટરીનાં ખર્ચાઓમાં જ વાપરી નાંખ્યા.બેંકનાં વ્યાજ અને ગર્વમેંન્ટનું દેવું કૂદકે અને ભૂસકે વધવા લાગ્યું હતું.ફેક્ટરી ચાલતી હતી પણ હું પૈસા કમાતો નહેાતો.

મારી કોલેજમાં મારી મિત્ર Carole Towne,કોલેજમાં બિઝનેસ સાથે lawyerનું ભણતી હતી .તેણે માધવરાજને ગુજરાતી છાપું પબ્લીશ કરી ગ્રીનકાર્ડ મેળવવામાં પણ અમને મદદ કરી હતી. તેણે મને ફેક્ટરીનાં દસ્તાવેજ કરવામાં,પ્રાઈવેટ લિમિટેડ કંપની કરવામાં પણ ખૂબ મદદ કરી હતી.તે કોલેજનાં પહેલા દિવસથી મારી સાથે ખૂબ પ્રેમ સાથે મિત્રતા રાખતી. તેની મારાં તરફની કૂણી લાગણીઓ હું અનુભવતો ,પણ હું તો ટીનાને પ્રેમ કરતો હતો.તેમજ તે જ્યારે મને પ્રેમ કરે છે તેવું આડકતરી રીતે કહેતી ત્યારે હું તેની સાથે મારી ગર્લફ્રેન્ડ ઇન્ડિયામાં છે અને હું મારી અને ટીનાની વાતો પણ તેની સાથે કરતો.પરતું તેણે મને બે અઢી વર્ષથી શિકાગોમાં જ રહેતો જોયેલો.તે મારી બંને બહેનો અને ભાઈ અને બહેનને પણ મળેલી .મેં આટલી સરસ ફેક્ટરી કરી એટલે મારી હિંમત,જીવનપ્રત્યેની ઊંચી આંકાંક્ષાઓ અને આત્મવિશ્વાસથી અભિભૂત થઈ,તે તેનો એક તરફી પ્રેમ દર્શાવવાનું ક્યારેય ચુકતી નહીં.

ટીનાનાં લગ્ન પછી હું જ્યારે દેવદાસ બની નિરાશાની ગર્તામાં ડૂબી ગયેલો ત્યારે તેણે મને ખૂબ પ્રેમ અને હુંફ આપેલી.તે હવે મારી વધુ ને વધુ નજીક આવવા મને ફેક્ટરીમાં બધી મદદ કરાવતી.એકબાજુ ફેક્ટરીમાં દેવું વધતું જતું હતું એટલે તેણે મને શિકાગોની લોકલ બેંક ‘Bank of Revenswood ‘ની મેનેજર ગ્રીક લેડી Aphrodite Loutasની ઓળખાણ કરાવી જેણે મને ખૂબ મદદ કરી.મને આ Aphrodite Loutas ગ્રીક ગોડેસનું નામ જેનો અર્થ પ્રેમ,સુંદરતા,અને આનંદની દેવી થાય તે ખૂબ ગમતું.નામ પ્રમાણે ગુણવાળી Aphrodite અમને હંમેશા મદદ કરવાની વૃત્તિવાળી અને સુંદર,હસતી સ્ત્રી હતી..મારી ફેક્ટરી ચલાવવામાં તેનો ખૂબ મોટો ફાળો હતો.તેને હર્ષાનાં ડિઝાઈન કરેલ ડ્રેસ ખૂબ ગમતાં. તેને પણ અમારી ફેક્ટરી જોઈ ખૂબ ગમી ગયેલી.તે પોતે હર્ષાનાં ડ્રેસ ખરીદતી અને તેના બીજા અનેક મિત્રોને અને ક્લાયંટને અમારા ડ્રેસ લેવા પ્રેરતી. તે અમને ૨૫,૦૦૦ ડોલર સુધીનાં ઓવરડ્રાફ્ટ કરી આપતી. અમારો કોઈ ચેક પાછો ન જાય તેનું પણ ધ્યાન રાખતી.

હવે હર્ષાની ડ્રેસ લાઈન ‘Harsha incorporated ‘નાં ડ્રેસીસ આખા અમેરિકાનાં મોટા મોટા બ્રેન્ડનેમ સ્ટોરમાં વેચાવા લાગ્યા હતાં. Neiman Marcus,Saks Fifth Avenue,J.Magnin,l.Magnin જેવા સ્ટોરમાંથી ઓર્ડર આવવાં લાગ્યા.આવાંજ સ્ટોરમાંથી બે થી અઢી લાખ ડોલરનો મોટો સમર ડ્રેસનો ઓર્ડર આવ્યો. સમર સિઝન બે મહિનામાં પૂરી થાય એટલે ઓર્ડર જલ્દી તૈયાર કરી મોકલી દેવાનો હોય.તેની સાથે સાથે જ લોસએંજલસના બેવર્લી હીલ્સની ‘Rodeo drive ‘ સ્ટ્રીટ ,જયાં અમેરિકાની નામી ડિઝાઈનર કંપનીનાં કપડાં મળે તેવી છે. તે પરનાં મોટા બુટીકનાં સ્પ્રીંગ સીઝનનાં મોટા ઓર્ડર પણ આવ્યા. રમણભાઈ પટેલ અમારા મોટેલ ઈન્વેસ્ટર આ વાત સાંભળી શિકાગો દોડી આવ્યા. મેં તેમને દેવાની વાત અને નવા ઓર્ડર પૂરા કરવા પૈસા નથી તેમ સમજાવ્યું. તેમણે તેમની ગેરંટી પર બીજા એક લાખ ડોલરની લોન ‘Wellsfargo ‘માંથી લઈ આપી. ‘T,B.C. -ટેક્ષટાઈલ બેકીંગ કોર્પોરેશન ‘ન્યુયોર્કનો મેનેજર પણ મને મળવા છેક શિકાગો આવ્યો.આ બધાં જ્યારે અમને મોટી બ્રેન્ડનેમ કંપનીઓનાં મળેલ ડ્રેસનાં મોટા ઓર્ડર જોતાં ત્યારે મોંમાં આંગળાં નાંખી જતાં અને મને પૈસા ધીરવા તૈયાર થઈ જતાં.

અમેરિકામાં ૭૯ -૮૦ નાં સમયમાં જીમી કાર્ટર પ્રેસિડન્ટ હતા.વ્યાજનો દર ૧૫થી ૧૮% થઈ ગયો હતો.અમેરિકામાં રીસેશન હતું અને મોંઘવારીએ માઝા મૂક્યા હતા.T.B.C. મને એક લાખ ડોલરનાં માલ પર ૮૦,૦૦૦ ડોલર Receivable financing Factoring પર આપતાં ,પણ ૨૦,૦૦૦ ડોલર વ્યાજ ખર્ચમાં અને બેંકની સેફ્ટી પેટે બેંક પહેલા જ કાપી લેતી. ૧૮ ટકા વ્યાજ ,ત્રણ ટકા T.B.C. નાં અને એક ટકો ખર્ચો અને ટેકસ ,એટલે મારાં મોટા ઓર્ડરમાં મળતાં નફામાંથી ૨૨ ટકા વ્યાજમાં જ જતાં રહેતાં. મેં વધુ મોટા નફો કરવા ‘Bijalee’નામની એક cheap બ્રાન્ડ હર્ષાની આસિસ્ટન્ટ ડિઝાઈનર સાથે ચાલુ કરી ,તેનો રીસ્પોન્સ પણ ડિઝાઈનર સ્ટોર્સમાંથી જ સરસ મળવા લાગ્યો . તેનું કારણ તે ડ્રેસીસમાં પણ આખરી ટચ હર્ષાનો જ રહેતો.Carole પણ મને કોન્ટ્રાક્ટ કરવામાં,અકાઉન્ટસમાં ખૂબ મદદ કરતી હતી .તે વધુને વધુ સમય મારી સાથે ગાળવા પ્રયત્ન કરતી.કેટલીય રાતોની રાતો મને કામમાં મદદ કરાવવાં ફેક્ટરીમાં રોકાતી.
વ્યાજનાં ભારણમાં તૂટતો અને પૈસાની તૂટમાં પણ આ મોટા ઓર્ડર થકી બહાર નીકળી જ જવાશે તેવી આશાએ હું દિવસરાત કામ કરતો રહ્યો.હર્ષા પણ ખૂબ મહેનત કરી રહી હતી.

એક દિવસ કોફી બ્રેકમાં મિસ.ટ્રીશીયાને હર્ષાએ ત્રણ ચાર વાર બોલાવી પણ અમેરિકાનાં રિવાજ મુજબ ટ્રીશીયા તો કોફી બ્રેક પૂરો કરીને જ આવી. હું બહારથી પાછો ફેક્ટરીમાં દાખલ થતો હતો અને મેં ટ્રીશીયાને બહાર નીકળતી જોઈ. પાર વગરનું કામ હતું અને આમ પેર્ટનમેકર ટ્રીશીયા ક્યાં બહાર જાય છે? હું વિચારમાં પડી ગયો! મેં તેને પૂછ્યું,” ટ્રીશીયા ક્યાં જાય છે?”તો એણે કહ્યું,”હું તો જોબ છોડીને જાઉં છું” મેં તેને બહુ સમજાવી પણ તે માની નહીં. હું દોડીને હર્ષા પાસે ગયો ,તો એણે ગુસ્સામાં કહ્યું,”જવા દે ,એને ,હું છું ને! મને બધું આવડે છે. હું કરીશ બધું.”આટલા મોટા અને નામી કંપનીનાં ઓર્ડર માટે હું આવું રીસ્ક લેવા નહોતો માંગતો.હર્ષાનું કામ માત્ર અને માત્ર ડિઝાઇનીંગનું હતું .ડ્રેસનાં ફીટીંગ તો પેર્ટનમેકર જ કરી શકે.પણ હર્ષાની એની સાથે શું બોલાચાલી થઈ ? તે તો તે બંને જાણે! મેં તો ટ્રીશીયાને પાછી બોલાવવાં ખૂબ પ્રયત્ન કર્યો ,તેનાં ઘેર પણ બોલાવવા અને મનાવવા ગયેા પણ તે એકની બે ન થઈ. હર્ષાએ ઓર્ડરો પોતે જ પેર્ટનમેકરનું કામ સંભાળી ,બધાં ટાઈમ પ્રમાણે ખૂબ મહેનત કરી મોકલી દીધાં.હવે હું,હર્ષા,Carole ,ભાઈ,બહેન,રમણભાઈ બધાં ખૂબ ખુશ હતાં અને……પછી જે થયું તે મારા જીવનનો ઈતિહાસ બની ગયો…..

જિગીષા દિલીપ

અજ્ઞાતવાસ-૧૬

મેરા જાદુ ચલ ગયા  Zurich એરપોર્ટ પર મારાં નામની ઉપરા ઉપરી અનાઉન્સમેન્ટ થઈ રહી હતી. મેં ઓફીસરોને સમજાવતાં કહ્યું ,” મેં મારાં વધારે વજનની ડ્યુટીનાં …

અજ્ઞાતવાસ-૧૬

અજ્ઞાતવાસ -૧૪

અલવિદા 
નકુલનાં આનંદ મિશ્રિત આશ્ચર્યનાં હાવભાવ જોઈ હિરેનમાસાએ ભાઈને કહ્યું નકુલને ડ્રાઈવર સાથે ઘેર મોકલી દઈએ,તમે અને મોટીબહેન(શશીબહેન) પછી શાંતિથી જાઓ. અને માસાએ ઈન્ટરકોમથી ડ્રાઇવરને ગાડી પોર્ચમાં લાવવાનું કહ્યું અને મને કહ્યું “નકુલ ,તું નીચે જા,તને ડ્રાઈવર ઘેર મૂકી જાય છે.” હા ,કહી હું કચવાતે મને ઊભો થયો.પણ ખબર નહીં થોડી કોનિયાકની અસર અને માસીનું ઘર એટલું મોટું હતું કે ઘરની ભુલભુલામણીમાં હું રસોડામાં પહોંચી ગયો.એક સફેદ ટોપીવાળો મને નીચે ગાડીમાં બેસાડી ગયો.ઘેર પહોંચી થોડી ઉલ્ટીઓ કરી,હું ઊંધી ગયો.

મારી ‘દેશ વિદેશ એક્સપોર્ટ ‘કંપનીનાં પાર્ટનરશીપનાં પેપર્સ પર સહી સિક્કા થઇ ગયા અને મારાં ગ્રીનકાર્ડનાં પેપર્સ આવતા મારી ‘સ્વીઝ એર’ ની ટિકિટ ભાઈએ કરાવી દીધી હતી..એકબાજુ અમેરિકા જવાનો ઉત્સાહ હતો તો બીજી બાજુ ટીનાને,રેસકોર્સને,રુખીબાને અને મુંબઈને છોડવાના દુ:ખથી અંતરનાં ખૂણે એક ચચરાટ હતો.

સીમલા સાથે ગયા પછી ટીના સાથે પણ હ્રદયથી એટલો જોડાઈ ગયો હતો કે દરેક પરિસ્થિતિમાં હું તેને મારી સાથે ઝંખતો.તેથી એકલો હોઉં ત્યારે પણ ટીના મારી સાથે જ હોય તેમ તેની સાથે વાતો કરતો રહેતો..તેમાં તેને મળવાનું અને વન ટુ વન વાત કરવાનું બંધ થઈ ગયું હતું.તે તો અમારા માટે અસહ્ય હતું. અમારે માટે વ્યોમા જ એક આશાનું કિરણ હતી.હું રોજ વ્યોમાને ફોન કરતો . વ્યોમા ટીનાને તેના ઘેર જઈ બધાં સમાચાર આપતી અને તેનાં સમાચાર મને જણાવતી.મારે જતાં પહેલાં એકવાર ટીનાને કોઈપણ ભોગે મળવું હતું અને તેને વિશ્વાસ આપવો હતો કે,” હું અમેરિકા કે દુનિયાનાં કોઈપણ છેડે જઈશ પણ હંમેશ હું તારો જ છું.અને તારો જ રહીશ,જલ્દી સેટલ થઈ ,તારા પપ્પા નહીં માને તો તને ભગાડીને પણ લઈ જઈશ.તું મારી રાહ જોજે.”.હું વ્યોમાને સાથે રાખી કોઈ જુગાડ કરીને ટીનાને મળવા માંગતો હતો.વ્યોમાએ મારા જવાનાં પાંચ દિવસ પહેલાં ટીનાની મમ્મીને તેના પપ્પાને સંભળાય તેમ કીધું “,નકુલ તો અમેરિકા જતો રહ્યો ,હવે તો ટીનાને બહાર જવા દો”.ટીનાની મમ્મી કહે,” તેના પપ્પાની રજા વગર હું કંઈ કરી ન શકું.

આમ કરતાં જ મારો અમેરિકા જવાનો દિવસ આવી ગયો.ભાઈ હિરેનમાસાને અમારા એક્સપોર્ટની કંપની અંગે વાત કરીને આવ્યા હતા. પરતું માધવલાલ ફેમિલીમાં એક નિયમ હતો કે કોઈપણ નવું કામ શરુ કરે તો દરેક કાર્ય તેમનાં જ્યોતિષ કહો કે પંડિત તેમને પૂછીને મુહૂર્ત અને ટાઈમ પ્રમાણે જ જોશ જોવડાઈને જ થાય.

સફેદ દાઢી અને સફેદ વસ્ત્ર પરિધાનમાં સજ્જ ,પ્રતિભાશાળી આ જ્યોતિષને માસીએ મારું ભવિષ્ય અને કુંડળી જોવા મોકલ્યા.આ એટલા મોટા જ્યોતિષ ગણાતા કે માધવલાલ ફેમિલી સિવાય તે કોઈના માટે જ્યોતિષ જોતાં નહીં. માસીની ઓળખાણને લીધે તે અમારા ઘેર આવ્યા હતા.હું,ભાઈ ,બહેન કે રુખીબા પણ આવી કોઈ અંધશ્રદ્ધા કે મુહૂર્ત કે જ્યોતિષમાં બિલકુલ માનતા નહીં.પણ માસીએ મોકલેલ અને અમારે એક્સપોર્ટનાં બિઝનેસમાં માધવલાલ ઈન્ડસ્ટ્રીની કંઈપણ મદદની જરુર પડે તો ,અમારે એ લોકો કહે તેમ કરવું પડે એટલે, અમે તેમને માન પૂર્વક સત્કાર્યા.
અમેરિકા જવાનો દિવસ હતો એટલે ઘર ,મિત્રમંડળ અને નજીકનાં પરિવારજનોથી ભરેલું હતું.આચાર્યએ મારાં સિવાય રૂમમાંથી બધાંને બહાર જવાનું કહ્યું.આચાર્યએ હાથ અને કુંડળી જોઈને કહ્યું,” ભાઈ,તારી તો ઉજ્જવળ કુંડળી છે.તું બહુ બધાંથી આગળ નીકળી જઈશ.તું લાંબી રેસનો ઘોડો છે..તું ભવિષ્યમાં એવા મોટા ધંધા કરવાનો છું કે સામાન્ય માણસ તો તે અંગે વિચારી પણ ન શકે.આપણે બધાં વાંદરાં જ છીએ,પણ તું અકકલવાળો અને નસીબવાળો વાંદરો છે. તું સીડી પર સૌથી જલ્દી છેક ઉપર પહેલો ચડી જઈશ..તારા ધંધાનું મુખ્ય મથક ભારત જ રાખવું જોઈએ. તને માનસિક શાંતિ અમેરિકામાં નહીં મળે.તારી જિંદગીમાં નહીં ધારેલાં ઉતાર ચડાવ છે માટે તૈયાર રહેજે.મેં વાત સાંભળી ના સાંભળી કરી ,તેને બકવાસ સમજી ,બહેનને આચાર્યને સોંપી હું બહાર નીકળી ગયો.મને તો ટીનાને મળવાની તાલાવેલી હતી.

વ્યોમાએ પોતાની માંદગીનું બહાનું કાઢી ટીનાની મમ્મીને સમજાવી અને ટીનાને તેની પાસે બેસવા અડધો કલાક બોલાવી ટીનાના મમ્મી ને એમ કે નકુલ હવે અમેરિકા જતો રહ્યો છે,તો ટીનાને થોડીવાર બાજુમાં મોકલવામાં કંઈ વાંધો નથી. અને ટીના વ્યોમના ઘરે આવી.

હું પહેલેથી જ તેની રાહ જોઈને વ્યોમાનાં ઘરમાં બેઠો હતો.કેટલાય દિવસો પછી મેં એને જોઇ હું મારી જાતને રોકી ન શક્યો.અમે કેટલોય સમય મૌન રહીને એક બીજાને ક્યારેય છૂટા ન પડવું હોય તેમ પ્રેમથી આલિંગન આપી ચૂમતાં રહ્યા…ટીના ધ્રુસકે ધ્રુસકે રડી રહી હતી .હું નિ:શબ્દ અને નિસહાય બની તેના વાળ અને બરડા પર વ્હાલથી હાથ પ્રસરાવી રહ્યો હતો. મને ટીનાની અંતરની ચીસ અનુભવાતી હતી.એના હ્રદયનાં ધબકારામાં પ્રેમની જુદાઈનો હચમચાવી નાંખતો અહેસાસ રુહથી મહેસુસ કરતો હતો. હુ એટલું બોલ્યો મારી રાહ જોજે હું પાછો આવીશ.પણ એક ડર મને ફફડાવી રહ્યો હતો કે મારી ગેરહાજરીમાં તેના પિતા તેની સાથે શું કરશે ?…..તેની અમને ખબર નહોતી.મારી પાસે માત્ર અડધો કલાકનો જ સમય હતો.છેવટે એને રડતી મૂકી ,મારી જાતને ,મારી ઈચ્છા વિરુધ્ધ એનાથી છોડાવી ,હું આંખમાં આંસુ અને દર્દ સાથે તેના ઘેરથી જ સીધો એરપોર્ટ પહોંચ્યો.

ભાઈ,બહેન અને રુખીબા બેગો લઈને એરપોર્ટ પહોંચી ગયાં હતાં.રુખીબા અને બહેન હું જવાનો હતો એટલે દુ:ખી હતાં પણ ભણવા જાઉં છું અને ત્યાં બંને બહેનો હતી એટલે તેમને એટલી ચિંતા નહતી.

મારી એક બેગમાં તો મારા એક્સપોર્ટ માટેનાં ગીફ્ટ આર્ટિકલનાં સેમ્પલ જ હતાં એટલે બેગમાં વજન પણ વધારે થઇ ગયું હતું પણ ભાઈએ એની ઓળખાણથી વ્યવસ્થા કરી હતી જેથી મારી બેગમાં વધારે વજન હોય તો વાંધો ન આવે અને બેગનું ખોલીને ચેકીંગ પણ ન થાય .વ્યવસ્થા કરનાર ઓફીસરે ,મારી બેગ પર સ્વિસ-એરવાળા ઓફીસરને સમજાય તે માટે , એરપોર્ટની ભાષામાં ગોળ કરી કંઈ સાઈન દોરી હતી. હું બેગો લઈ ચેક-ઈન કરાવવા ગયો તો ,ઓફીસરોએ મારી બેગો પ્લેનમાં અંદર જવા દેવાને બદલે ઓફીસમાં લઈ ગયાં.મને લાગ્યું ભાઈની ગોઠવણ મુજબ બધું થઈ રહ્યું છે.પણ મને પણ ઓફીસરે તેની સાથે અંદર બોલાવ્યો.

૧૯૭૫નાં સમયમાં મુંબઈ એરપોર્ટ પર ચેક ઈન કરી બસમાં બેસી ફ્લાઈટ સુધી જવાનું હતું.તમે પ્લેનની સીડી પર ચડો તે પહેલાં સગાંઓ અને મિત્રો તમને વ્યુ ગેલરી પર ઊભા રહી આવજો કહી શકતાં.હું અંદર તો ગયો પણ એક કલાક થયો બહાર ન આવ્યો. ફ્લાઈટ ઉપડવાનો ટાઈમ તો ક્યારનો થઈ ગયો હતો. મારાં પ્લેનનાં ઊપડવાનાં સમય ઉપર લગભગ એક કલાક થઈ ગયો હતો. પણ હું હજુ ઓફીસરોની રુમમાં જ હતો. ફ્લાઈટનાં બધાં પેસેન્જર ફ્લાઈટ ટેક ઓફ થવાની રાહ જોઈને અંદર પોતપોતાની જગ્યાએ ગોઠવાઈ ગયા હતાં.

બહાર કુંટુંબીજનો અને મિત્રો મને પ્લેનમાં ચડતો જોવાં બહાર ઊભા રહી કલાકથી રાહ જોઈ રહ્યાં હતાં.ભાઈ,બહેન અને રુખીબા ચિંતા કરતાં હતાં કે નકુલ કેમ બહાર આવતો નથી?શું થયું હશે??

જિગીષા દિલીપ

“અનુભવની અનુભૂતિ” -કુમુદબેન પરીખ-પ્રકરણ -૫

      

                     સીડીનું પગથિયું  5

 

 “જ્યાં જ્યાં નજર મારી ઠરે યાદો ભરી છે આપની”  એવી રીતેજ જીવનના સોપાનના  પગથીયા ચડતાં ચડતાં કેટકેટલી યાદો જોયેલી, અનુભવેલી, સંઘરેલી હોય છે. ડગલેને પગલે સારા અને નરસા અનુભવ થતાં જ હોય છે એવા અનુભવો આપણને પશુ-પક્ષી માણસો, ગ્રંથો, કથાવાર્તા માંથી મળતા જ રહે છે.

પ્રેમની પરિભાષા અજબ છે. પશુ પક્ષી પણ તેમના બાળકોને પ્રેમ કરે છે. એમની અપેક્ષા તો એટલી જ હોય છે કે તેમને સ્વતંત્ર થતાં શીખવે. એવી જ એક સત્ય ઘટના મારા શબ્દોમાં વર્ણવીસ.

 અમારા ઘરની પૂજા રૂમ ની બારી ના ખૂણામાં એક ચકી અને ચકા એ ખૂબ જ મહેનત કરી સરસ મજાનો માળો બનાવ્યો. બારી પર ચારે બાજુ ઘાસ પડેલું જોઈ એક મિનિટ તો મને માળો તોડી નાખવાનું   મન થયું પણ માળા માં ત્રણ ઈંડા જોતાં જ મેં વિચાર માંડી વાળ્યો.

 સેવા કરતા પહેલા રોજ માળા માં પડેલા ઈંડાને જોવાની મને ટેવ પડી ગઈ. એક દિવસ ઈંડા તોડીને ત્રણ નાના બચ્ચાંઓને  જોતા જ હું મલકાઈ ઉઠી. કેટલા સુંદર કેટલા કોમળ ચી  ચી ના  અવાજની મધુરતા અને ચકી એની  આજુબાજુ ઉડ્યા કરતી જોવા મળી. ચકી ઉડતી ખાવાનું લઇ આવી બચ્ચા ના મ્હોમાં  મુક્તી.  આ જોતાં જ મને લાગ્યું કે માનો પ્રેમ  પક્ષીઓમાં પણ  કેટલો બધો છે. થોડા દિવસોમાં બચ્ચા મોટા થતા ગયા હવે ચકી એ એમને ઉડતા શીખવાડવા માંડ્યું. માળા ની આજુબાજુ પાંખો ફફડાવીને ઉડવાનું શીખવાડવા લાગી બે ત્રણ અઠવાડિયામાં માળામાંથી ચકી અને બચ્ચા અદ્રશ્ય થઈ ગયા.ચકી એ બચ્ચાઓને સ્વતંત્ર બનતા શીખવ્યું. કોઈપણ અપેક્ષા રાખ્યા વગર જીવતા શીખવ્યું. 

 

બીજો એક પ્રસંગ યાદ આવે છે કુતરા અને માણસની વચ્ચેના પ્રેમ ની કહાની. નાનપણથી જ મને કુતરા પ્રત્યે નફરત ઇન્ડિયામાં પોળોમાં કુતરાઓ ભસતા  દોડતા અને ઘણીવાર કરડતા  પણ જોયેલા એટલે જ્યારે પણ અજાણી પોળમાં  જાઉ  ત્યારે કુતરાને  જોતાં જ મને ડર લાગતો.

 અમારી પોળમાં એક આંધળો કુતરો  મારી નાની  બેન એની ખુબજ કાળજી રાખતી. ત્યારે ઘરના અમે બધા જ તેના પર ગુસ્સે થતા.ત્યારે એ કહેતી કે એને  દેખાતું નથી. બીજા કૂતરા એનું  ખાવાનું  પણ પડાવી લે છે. એની કોણ કાળજી રાખે?  ત્યારે મને સમજાતું નહીં કે આવા ગંદા કુતરા  માટે એને કેમ પ્રેમ  આવતો હશે?

 વરસો વીતતા  ગયા હું અમેરિકા આવી.  લગ્ન પહેલા જ્હોન અને  સુઝીના ત્યાં  રહેવાનું નક્કી થયું.  ઘરમાં પ્રવેશતા જ કુતરા ને જોઈને મારા પેટમાં તેલ રેડાયું. ઓ ભગવાન આ કૂતરો તો ઘરમાં જ્યાં ફરું ત્યાં પાછળ પાછળ જ આવ્યા કરે છે મારી રૂમમાં નજીક આવે એટલે એને કાઢી  મુક્તી. તો એ બારણા આગળ મારી સામે જોઈને બેસી રહેતો  જાણે મને કહેતો હોય કે મારે તારી સાથે મિત્રતા  કરવી છે. કુતરા સાથેની મિત્રતા તો મારા માટે અસંભવ હતી.

 બીજી બાજુ સુઝીતો કુતરા માટે  વહાલનો દરિયો વહાવતી.  એને નવડાવવું, રમાડવું, ખવડાવવું  એના મ્હોં પર  કિસ પણ કરતી. મને તો આ બધું જોઈને લાગતું કે આ કોઈ નહીં અને કુતરા પાછળ પ્રેમ દીવાની કેમ છે? એનો પતિ તો મને ક્હેતોકે બેસ્ટ મીટ સૂઝી કૂતરાને ખવડાવે પછી મારો નંબર.  હું સમજી શકતી નહોતી સુઝીનો કુતરા પ્રત્યેનો પ્રેમ.

મારા લગ્ન થઈ ગયા અમે તો સૂઝી ના ત્યાંથી એક બેડરૂમના એપાર્ટમેન્ટમાં રહેવા જતા રહ્યા. થોડા  ટાઇમમાં સુઝીનો અમારા પર  ફોન આવ્યો તેઓ  એક વીક માટે  બહારગામ જવાના છે.મારા કૂતરાનું  બેબીસીટિંગ તું કરીશ?  હું તેને કેવીરીતે ના પાડું?  જેને મને પ્રેમથી એના ઘરે રાખેલી.એટલે ના મને પણ મ્હેં  હા કહી.

  ડોગની આખા દિવસની  દિનચર્યા સુઝીએ મને સમજાવી દીધી.  હું મારી જવાબદારી નિભાવતી હતી. પણ સુઝીની જેમ  એને પ્રેમ આપી શકતી નહોતી. અબોલું  પ્રાણી  સમજીશકતું હતુંકે  મને એના માટે કોઈ પ્રેમ ભાવના નથી. એક સવારે મારાથી  બારણું ખુલ્લું રહી ગયું. અને સુઝીનો કૂતરો પિકોલો ઘરમાંથી ભાગી ગયો. અમે ખુબજ શોધવાના પ્રયત્નો કર્યા પણ ના મલ્યો.

 મનેતો બીક હતીકે જ્હોન અને સુઝીને હું શુ જવાબ દઈશ?  પિકોલોતો એને એના જાનથી પણ વ્હાલો હતો. જાણે પોતાનું બાળક.  ફફડતા હ્રદયે હું સુઝીના આવવાની રાહ જોઈ રહી હતી. 

એરપોર્ટ પરથી સીધાજ સૂઝી અને જ્હોન પિકોલોને લેવા આવ્યા. રડતા રડતા મ્હેં દુઃખદ સમાચાર આપ્યા. સાંભરતાજ બન્નેની આંખમાં આવેલા આંસુ   હું જોઈ શકી. દુઃખના દાવાનળમાં ડૂબતા હું જોઈ શકતી હતી.

 મને એક પણ ઠપકાનો અથવા   બેજવાબદારીના શબ્દો સંભળાવ્યા નહીં.  દુઃખી હૃદયે એટલું જ કહ્યું કદાચ તેમને  શોધતો તેમનો  કુતરો ઘરે ગયો હશે. પણ આશા ઠગારી નીવડી. વલોવાઈ ગયેલા હૃદયે પણ  એમની  મને  માફ કરવાની  મહાનતા ને હું ભૂલી નથી.

 અબોલા પ્રાણીના  પ્રેમને તો હું  ત્યારેજ  સમજી જ્યારે મારી દીકરી  મને પૂછ્યા વગર ડોગ લઈ આવી. એને એનું નામ ડકોટા  રાખ્યું .

ત્યારે તો હું ખૂબ જ ગુસ્સે અને નારાજ થયેલી ઘણી ઘણી શરતો  મેં મૂકેલી. ડકોટા મને સહેજ  પણ  ગમે નહીં. નજીક આવે તો પણ ધુત્કારીને  ને કાઢી મૂકતી  અબોલુ  પ્રાણી સમજી ગયું.  ધીરે ધીરે તે મારા પગ આગળ બેસવા લાગી. મારી નજર ના હોય ત્યારે પગ ઉપર કિસ પણ કરી લેતી. મને અડકીને તેનો પ્રેમ વ્યક્ત કરતી. હું તેને પ્રેમ કરૂ  તેવા અવિરત પ્રયત્નો એને  ચાલુ રાખ્યા. બહાર ગામ થી આવું ત્યારે પૂંછડી પટપટાવતી આખા ઘરમાં દોડમ દોડ કરી મને આવકારવાનો આનંદ વ્યક્ત કરતી. આમ હું ક્યારે એના પ્રેમમાં પડી ગઈ તે ખબર પણ ના પડી.

ત્યારે મને સમજાયું કે સુઝીનો ડોગ પ્રત્યેનો નો  પ્રેમ નિરપેક્ષ  અને નિસ્વાર્થ ભરેલો હતો. અબોલા પ્રાણીનો નિસ્વાર્થ પ્રેમ મનુષ્ય ને ખુબખુબ શીખવે છે.આપણે તો કોઈ ના માટે કાઈ કર્યું હોયતો થૅન્ક્યુની તો  આશા રાખીએ.   અમારી ડકોટાતો  આ દુનિયામાં હવે  નથી પણ એના સંસ્મરણો યાદ કરતાં અમે થાકતા નથી. વફાદારીના લેસન ડોગ પાસેથી શીખવા મલે છે. જેનું ખાય તેને કોઈ દિવસ દગો દેતો નથી.

બીજું લેસન ચકીની વાર્તામાંથી સમજાયું. મનુષ્ર્ય અને ચકલીની  સરખામણી.  ચકલીએ ખુબજ મહેનત કરી બચ્ચાને પ્રોટેક્ટ કરવા સુંદર માળો બનાવ્યો. એમના મ્હોમાં અન્નના દાણા શોધી શોધીને પ્રેમથી જમાડ્યા. જિંદગીમાં સ્વતંત્ર જીવવાના લેસન પણ શીખવાડ્યા.  કોઈ પણ અપેક્ષા વગર બચ્ચાંઓને એમની જિંદગી જીવવાનો હક્ક આપી દીધો. મનુષ્ર્ય બાળકોને બધીજ સુવિધા આપે છે. પણ એ આશા અને અપેક્ષાથી મુક્ત નથી રહી શકતો. 

 

                                         

અજ્ઞાતવાસ-૧૨

પહેલા પ્રેમની મદહોશી

મને જે ટેન્ટમાં લઈ ગયાં હતાં ત્યાં સંજય ગાંધીનાં માણસો ભારતની વસ્તી ઘટાડવા મુફલિસ અને ગરીબ યુવાનોને પકડી પકડીને નસબંધી કરાવતાં હતા.મેં તે જાણીને બૂમાબૂમ કરવા માંડી.હું અંગ્રેજીમાં નર્સ સાથે જોરજોરથી ઘાંટાં પાડી “,તમે મને હાથ તો લગાવો,સમજો છો શું તમે લોકો? હું હમણાંજ મારા વકીલને ફોન કરું છું”, વિગેરે બોલતો સાંભળ્યો એટલે એ લોકો સમજી ગયા કે આ કોઈ સારા ઘરનો છોકરો છે.હું ટેન્ટમાંથી ખૂબ ગુસ્સામાં બહાર નીકળી ગયો.

હું ટેક્સી કરી સીધો હોટલ પર ગયો. ટીનાને બધાં મિત્રો મારી રાહ જોઈને બેઠાં હતા.ટીના મને જોતાંજ ભેટીને રડવા લાગી.મે કહ્યું,”મેરી જાન, હવે તો હું આવી ગયો છું.” કમલ કહે,” ભાઈ એણે તો રડી રડીને જ આખી રાત વિતાવી છે,કેટલું સમજાવી કે નકુલ આવી જશે,ગમે તેમ કરીને પણ માને તો ને!,” મેં બધાંને મારી નસબંધીનાં ટેન્ટમાં લઈ જવાની વાત કરી હસાવ્યાં અને હું નાહી ધોઈ ફ્રેશ થઈ ગયો.મેં મિત્રોને કહ્યું,” અહીં દિલ્હીમાં બહુ ગરમી છે,ચલો, આપણે સીમલા જઈએ,ગરમીમાં હીલ સ્ટેશન પર મઝા આવશે.” અમે દીલ્હીથી ટેક્સી કરી સીધા સીમલા ગયાં.સીમલામાં કૂફરીમાં સરસ હોટલ મળી ગઈ. કૂફરી પહોંચતાં લગભગ રાતનાં આઠ વાગી ગયા હતાં.અમે જમીને ફ્રેશ થઈ બહાર ફરવા નીકળ્યા.ત્યાં ઠંડી ઘણી હતી.બરફાચ્છાદિત પર્વતોની હારમાળા વચ્ચે કૂફરીનાં ગોલ્ફકોર્સ પરની સરસ હોટલ હતી.બીજા મિત્રોતો બજારમાં ફરવા ગયાં.ટીનાને તો મારી સાથે બેસીને વાત કરવા સિવાય કશાયમાં રસ નહોતો.

હોટલની બહાર જ કેમ્પફાયર કરી અમે બંને એક પથ્થર પર નજીક એક જ શાલમાં વિંટળાઈને બેઠા. ચંદ્રની ચાંદની બરફાચ્છાદિત પર્વત પર પડી રહી હતી તે વાતાવરણને માદક બનાવી રહી હતી.અમારા શરીરનાં સ્પર્શનાં સ્પંદનો સ્વર્ગનું સુખ આપી રહ્યાં હતાં.એકબીજાની કમરમાં હાથ નાંખી અમે ત્યાંજ સહેજ ટહેલવા લાગ્યાં.અમને થયું બસ!સમય અહીં જ થંભી જાય.અમારા મૌનમાં,સ્પર્શમાં વણબોલે અમે એક બીજાને જાણે કેટલુંય કહી ………મુગ્ધાવસ્થાની પ્રેમની મુલાયમતાને મનભરી માણી રહ્યા હતાં.હોટલની બાજુમાં જ સરસ પહાડોની ઝીલ પરથી એક ઝરણું વહી રહ્યું હતું.ઝરણાંની બાજુમાં પડેલ બેન્ચ પર હું આગલી રાતનો થાક ઉતારતો ટીનાનાં ખોળામાં માથું મૂકી આડો પડ્યો.ટીના મારા વાળમાં પ્રેમથી તેની આંગળીઓ પ્રસરાવી રહી હતી.મારા કપાળ પર ચુમી અને મારાં ગાલને બે હથેળીમાં રાખી મારી આંખોમાં આંખો પરોવી જાણે ટીના મને જનમોજનમ સાથે રહેવાનાં સોગંદ દઈ રહી હતી.ખરતાં પાંદડાંની સરહરાહટ,પહાડી હવાની ઠંડી લહેરખી ,તેમાં નભમાં ચમકી રહેલાં તારાથી ટમટમતું આકાશ – આ બધું અમને પ્રેમની ઉન્માદકતામાં બેહોશ બનાવી રહ્યું હતું.આવાં પ્રેમમાં તરબતર દિવસો ક્યાં પસાર થઈ ગયાં તેની સમજ જ ન પડી!

ચાર દિવસ ત્યાં રહી અમે દીલ્હી થઈ મુંબઈ આવવા ટ્રેનમાં બેઠાં.મારે બરોડા જવાનું હતું.અમારો પ્રેમનો નશો ઉતાર્યો નહતો.મેં ટીનાને કહ્યું ,”તું પણ ચલને મારી સાથે બરોડા.મારું આર્ટપીસનાં સેમ્પલ લેવાનું કામ પતાવીએ અને બે દિવસ વધુ સાથે રહીએ.”તેણે ફોન કરીને ઘેર કહ્યું કે અમે બધાં બે દિવસ પછી આવવાનાં છીએ.ખરેખર તો બીજા બધાં મિત્રો ઘેર ગયાં,હું અને ટીના જ બરોડા ગયા.પ્રેમની મદહોશી યુવાનીમાં બધાં હોશ ખોઈ બેસે છે.અમારે તો હવે જાણે છૂટા જ પડવું નહોતું.બરોડાનું કામ પતાવી અમે પાછા મુંબઈ પહોંચ્યા.

ટીના આટલા દિવસ મારી સાથે રહી,હવે એ કોઈપણ ભોગે એને છોડવા તૈયાર ન હતી તે દિલ્હીથી આવીને બહુ જ ખુશ હતી. તેનાં પપ્પા પાર્કમાં ચાલવા ગયા હતાં,તે પાર્કમાં ચાલી,તેમનાં મિત્રો સાથે ડાયરો જમાવી વાતોચીતો કરીને ઘેર આવતાં.ટીનાને નકુલ હવે અમેરિકા જવાનો હતો એટલે તેની અને નકુલની દોસ્તીની વાત ઘરમાં જણાવી દેવી હતી.તેણે આવીને એની મમ્મીને ધીમેથી કહ્યું,”મમ્મી મને નકુલ ગમે છે, તે હવે આગળ ભણવા અમેરિકા એકાદ મહિનામાં જ જવાનો છે. તેની બહેનોએ તેનું ગ્રીનકાર્ડ અપ્લાય કરી દીધું છે.હું દીલ્હી ગઈ તેની પહેલાં એનાં ઘેર ગઈ હતી,તેના મમ્મી અને દાદી પણ બહુ પ્રેમાળ છે.મમ્મી તને એનાં મમ્મી સાથે વાત કરાવું?.”ટીનાની મમ્મીને હું ટીનાનેા મિત્ર છું તેવી ખબર હતી,ટીનાએ ક્યારેક તેને પાર્કમાં વોક લેતાં મળાવ્યો પણ હતો.ટીનાની મમ્મી ખૂબ સાલસ સ્વભાવની હતી પણ તેના હીટલર સ્વભાવનાં પતિથી તે ખૂબ ગભરાતી અને તેમનું કંઈજ પતિ પાસે ઉપજતું નહીં.છતાં નકુલ અમેરિકા જવાનો છે અને ટીનાને ગમે છે એટલે તે વાત કરવા તૈયાર થઈ ગઈ.ટીનાએ ફોન જોડી નકુલને કહ્યું કે બહેન સાથે મમ્મીને વાત કરવી છે.”બહેને ટીનાની મમ્મી સાથે સરસ રીતે ખુશ થઈને વાત કરી કે,”જો બંને છોકરાઓ એકબીજાને પ્રેમ કરતાં હોય તો આપણે પણ મળી લઈએ અને આપણાં સ્વિકારની મ્હોર લગાવી દઈએ અને નકુલ ભણી ગણી થોડો સેટલ થાય પછી વિચારીશું.”

ટીનાની મમ્મી બહેન સાથે વાત કરતી જ હતી અને ટીનાનાં પપ્પા પાર્કમાંથી વોક લઈને આવ્યા.ટીનાને જોઈને પહેલાં તો એમણે સીધા આવીને ગુસ્સામાં ધૂંવાંપૂવાં થતાં અને ઘાટાંઘાંટ કરતાં બે ચાર તમાચા લગાવી દીધાં.”ક્યાં હતી બે દિવસ તું? કોની સાથે હતી? એમ કહીને હાથ પકડી ટીનાને ઢસરડીને રુમમાં લઈ ગયાં અને જોરથી ધક્કો મારી પલંગ પર પછાડી. ગુસ્સાથી લાલપીળાં થતાં ધ્રૂજતાં અવાજે ઘરમાં સૌ સાંભળે તેમ બરાડ્યા”,મારી રજા વગર હવે ટીના આ રુમમાંથી બહાર નહીં નીકળે, મને પૂછ્યાં વગર આ બારણું કોઈ ખોલશે તો તેને આ ઘરમાંથી બહાર ફેંકી દઈશ,સાંભળી લો બધાં”.

જિગીષા દિલીપ

HopeScope Stories Behind White Coat – 11 / Maulik Nagar “Vichar”

By : Maulik Nagar “Vichar”

જાપાનનો આંતરરાષ્ટ્રીય કોન્ફરન્સ હોલ દેશ-વિદેશનાં પ્રખ્યાત ડૉક્ટરોથી ખચોખચ હતો. ચક્મકીત ઝીણી ઝીણી લાઈટો હોલની ઊંચી અને તોતિંગ સીલિંગને શોભાવી રહી હતી અને નીચે દેશ-વિદેશનાં નામાંકિત ડૉક્ટરો તારલાની જેમ કોન્ફરન્સ હોલને ચમકાવી રહ્યાં હતાં. આજે કોન્કલેવનો પ્રથમ દિવસ હોઈ ટોક્યોના મેયર પણ હાજર હતાં. સૌ પ્રથમ માઈક ટેસ્ટિંગ અને પ્રોજેક્ટરના ઓપેરેશન ચેકીંગ પછી એનાઉન્સમેન્ટ થયું.
“લેડીઝ એન્ડ જેન્ટલમેન, થેન્ક યુ વેરી મચ ફોર કમીંગ ટુ ધ ઇન્ટરનેશનલ મેડિકલ કોન્કલેવ ફ્રોમ ડિફરેન્ટ પાર્ટ ઓફ ધ વર્લ્ડ”,…..,……,…..!!!
લેટ્સ સ્ટાર્ટ વિથ ધ ફર્સ્ટ પેપર પ્રેઝન્ટેશન બાય ધ પ્રેસિડેન્ટ ઓફ ઇમર્જન્સી મેડિસિન સોસાયટી-ઇન્ડિયન ફોરમ, યંગ એન્ડ ડાયનામિક “ડૉ. મીનલ”.
ડૉ. મીનલ જાપાનમાં યોજાયેલ ‘ધ ઇન્ટરનેશનલ મેડિકલ કોન્કલેવ’માં ભારતીય ડૉક્ટર્સ ટીમની પ્રતિનિધિ હતી. વિદેશી ડોક્ટર્સના જાત જાતનાં કિસ્સાઓ સાથે એમની ટીમનું પણ આજે પ્રેઝન્ટેશન હતું. ડૉ. મીનલનું નામ અનાઉન્સ થતાં જ ભારતીય પોષાકમાં સજ્જ મીનલ પોતાનાં લેપટોપ સાથે સ્ટેજ પર પહોંચી ગઇ.
ધારદાર અંગ્રેજી અને પડછંદ અવાજ સાથે ડૉ. મીનલનું પ્રેઝન્ટેશન ચાલુ થયું. જેમ જેમ પ્રેઝન્ટેશનની સ્લાઈડ પર સ્લાઈડ બદલાતી ગઈ એમ એમ મીનલના દિવસોની સ્લાઈડ પણ ભૂતકાળમાં જતી રહી.
*********
“હેલ્લો ડૉ. અભિજીત, એક ગુડ ન્યૂઝ આપવા છે, બ્રેકમાં કેન્ટીનમાં મળીએ.” મીનલના મેસેજમાં એનાં પપ્પાએ બંનેના સંબંધને હકારની મહોર લગાડી છે એવો સંકેત દેખાતો હતો.
“કમ ઓન બેબી, લાગે છે સારાં સમાચાર આપવાં માટે તે મુહૂર્ત જોયું લાગે છે.” મીનલ ભટ્ટ બ્રાહ્મણ હોવાથી અભિજીત અવારનવાર આવી હળવી મજાક કરી લેતો હતો.
મીનલ અને અભિજીત બંને કોલેજના સમયથી જ સારાં મિત્રો હતાં. એમ.બી.બી.એસ. સાથે ભણ્યાં અને પોસ્ટ ગ્રેજ્યુએશન પણ સાથે જ કર્યું.
જોગાનુજોગ બંનેની નોકરી પણ એક જ હોસ્પિટલમાં સાથે લાગી. એમની મિત્રતા હવે પ્રેમ સંબંધના ઉંબરે આવી પહોંચી હતી.
બસ, આઈ લવ યુ નામની ચાવીથી કોણ એ સંબંધનું તાળું ઉઘાડે એની જ રાહ જોવાતી હતી. આખરે મીનલે જ માસ્ટર કી વાપરીને એક દિવસ અભિજીતને પ્રપોઝ કરી દીધું.
“હા” તો માત્ર એક ઔપચારિક હતું, અભિજીતે એક કસકસતા ચુંબન સાથે જ સંબંધને લોક કરી નાખ્યો. મીનલના મમ્મી-પપ્પાને કંઈ રીતે મનાવવા એ ખૂબ મોટો પ્રશ્ન હતો. કેમ કે, મીનલ ચુસ્ત બ્રાહ્મણ અને અભિજીત પંજાબી શીખ છોકરો હતો, અધૂરામાં પૂરું માંસાહારી પણ હતો.

અભિજીત એક પેશન્ટનું પેપર વર્ક ચેક કરતો હતો ત્યાં વળી પાછો મેસેજ રણક્યો, ‘આઈ એમ વેઇટીંગ ઈન કેન્ટીન.’
અભિજીતે બધું કામ બાજુ પર મૂકી ગુડ ન્યૂઝની દિશામાં ચાલવાનું ચાલું કર્યું.
મીનલે પહેલેથી જ બંનેની ફેવરિટ લાટે કોફી અને ચોકલેટ મફીન મંગાવીને રાખ્યાં હતાં.
અભિજીતે આવતાની સાથે જ અધીરાઈ દેખાડી, “ટેલ મી વ્હોટ આઈ વોન્ટ ટુ લિસન”.
“માય ડિયર….વિયેનાની કોન્ફરન્સ માટે હોસ્પિટલ મેનેજમેન્ટે આપણાં બેની પસંદગી કરી છે”. મીનલનો અવાજ તો અત્યારથી જ યુરોપ પહોંચી ગયો હતો.

“ઓહ માય ગોડ…..ઇટ્સ અમેઝીંગ ન્યૂઝ!!” અભિજીતને સાંભળવા હતાં તે સમાચાર તો ન મળ્યાં પણ રોકાણ પહેલાં જ ઇન્ટરેસ્ટ મળવાની લાલચ એનાં મોંઢા પર છલકી રહી હતી.
બંનેની ફ્લાઇટની ટિકિટ અને ૨ અલગ અલગ રૂમના બુકિંગની વિગત હોસ્પિટલ મેનેજમેન્ટે ઈમેલ દ્વારા મોકલી આપી હતી. જોકે રૂમ તો એક જ વપરાવાનો હતો.
કોન્ફરન્સને બે અઠવાડિયાંની વાર હતી, મીનલ પોતાનાં પ્રેઝન્ટેશનની તૈયારી કરતાં પોતાનાં અનઓફિશ્યલ હનીમૂનની ખરીદીમાં વધારે વ્યસ્ત હતી.
પાર્ટી વેર, વન પીસની ખરીદી, ન્યુ હેર સ્ટાઇલ અને બ્યુટી પાર્લરનાં આંટાફેરામાં બે અઠવાડિયાં ક્યાં નીકળી ગયાં ખબર જ ના પડી.
‘એરબસ – એ 220 ઇસ બોર્ડીંગ’
‘કુર્શી કી પેટી બાંધકે…..’
‘આપકે ઇલેક્ટ્રોનીક ઉપકરણ…’
‘સામાન કક્ષ મેં યા આપકે સામનેવાલી ખુરશી….. ‘
‘ગલીયારો યા દરવાજે કે પાસ…’
‘આપત સ્થિતિ મેં….’
આવી અનેક સૂચનાઓ વચ્ચે આછા પાતળા અડપલાં અને મીઠ્ઠી મીઠ્ઠી વાતોની વચ્ચે બંને જણા એકમેકમાં મશગૂલ હતાં.  
ફ્લાઈટ તો ઉપડી અને થોડીક જ વારમાં મેમ સરના અવાજ સાથે ડીનર આપવાં માટે આખે આખું રસોડું ગરગડી પર આવી પહોંચ્યું.
અભિજીત પાસે એર હોસ્ટેસે આવીને પૂછ્યું, “સર, વેજ ઓર નોનવેજ”
“નોન વેજ” સાંભળતા જ મીનલે મોઢું બગાડ્યું.
“અરે બેબી, આ છેલ્લી જ વખત છે. પછી તારાં પપ્પાને પ્રોમીસ આપવાની જ છે ને!!’
“ઓકે, અભિજીત, ઇટ્સ લાસ્ટ ટાઈમ”
“વ્હોટ આર ધ ઓપશન્સ?” અભિજીતે એર હોસ્ટેસને પૂછ્યું.
“ચીકન કરી ઓર ફિશ કરી”
‘”ફિશ કરી, પ્લીઝ” વળી પાછું મીનલે મોઢું બગાડ્યું અને ફીક્કું હસીને અભિજીતને પરવાનગી આપી.
છેલ્લી વખત ઓફિશિયલી નોન વેજ ખાતો હોઈ અભિજીતે “ફિશ કરી” ધરાઈને આરોગી અને મીનલે પણ આલુ પરોઠાં અને દહીં ખાઈ અભિજીતના ખભા પર માથું ઢાળીને સૂઈ ગઈ.

સ્વર્ગ જેવાં દેશમાં નવાં સંબંધના ઉમંગ સાથે બંને જણા ઝુરીચથી વિયેના જવા રવાનાં થયાં.
હંમેશની માફક બંને જણાએ પોતાનું પ્રેઝન્ટેશન બખૂબી નિભાવ્યું. તાળીઓના ગડગડાટ સાથે બે દિવસની કોન્ફરન્સ પૂરી થઇ.
બાકીના દિવસો તેમણે ફાઈવ સ્ટાર હોટેલના બંધ કમરામાં જ ગાળ્યા.
રાતનાં ઉજાગરાં અને શારીરિક કસરતના કારણે બંનેના શરીર પર થાક વર્તાતો હતો પરંતુ એક સંબંધના સંતોષ પાછળ આ થાક છુપાઈ જતો હતો.
અભિજીતનને શરદી ખાંસી અને ગળું છોલાવાનું શરૂ થયું હતું. મીનલને પણ હળવો તાવ આવતો હતો અને હજી તો ભારત પાછા આવવાની અઢાર કલાકની મુસાફરી તો હતી જ.
લગ્ન પહેલાંની પોતાની યાદગાર યાત્રા પતાવીને બંને જણા પાછા ભારત આવવા રવાના થયા.
ઇન્ડિયા પાછા આવ્યાંને દસ બાર દિવસ વીતી ગયાં હતાં.
મીનલ સાથે સુવર્ણ દિવસોની ચર્ચા અને યાદગીરી તો બાજુ પર રહી અહીંયા તો અભિજીતને ‘અસહ્ય માથું દુખે છે’ અને ‘ગળું છોલાય છે’ ની ફરિયાદો વધતી જતી હતી. ડાબા હાથમાં અસહ્ય દુખાવો થતો હતો અને સેન્સેશન ઓછું થતું હોય તેવું પણ લાગતું હતું.
અભિજીતને લકવાની અસર લાગતાં મગજનો એમ.આર.આઈ. કરાવ્યો, તે પણ નોર્મલ આવ્યો. મીનલને પણ સમજાતું નહોતું કે અભિજીતની તબિયત અચાનક કેમ બગડી ગઈ.
લકવાની અસર હોવાનાં કારણે બે દિવસથી અભિજીતને ઓબ્સર્વેશન માટે હોસ્પિટલમાં જ રાખ્યો હતો.
મીનલ હવે ડૉક્ટરની જેમ નહીં પણ દર્દીના સગાવ્હાલાની જેમ અભિજીતની બાજુમાં બેઠી હતી. અભિજીતનો હાથ હાથમાં લઇ પોતાનાં એ અમૂલ્ય દિવસોને યાદ કરતી હતી. અભિજીતના ડાબા હાથના પલ્સ એનાં જમણાં હાથના પલ્સ કરતાં ઓછાં અને અસામાન્ય લાગ્યા. મીનલે અભિજીતની હાથને સપ્લાય કરતી લોહીની નળીઓની એંજિયોગ્રાફી કરાવી. એંજિયોગ્રાફી કરતાં જાણવાં મળ્યું કે ગળાની નીચેનાં ભાગમાં કોઈ ફોરેન બોડી છે, જે લોહી સપ્લાય કરતી નળીને કાપી રહ્યું છે જેના કારણે લોહીનો પ્રવાહ ઓછો થઇ રહ્યો છે. ઘણું મગજ કસ્યાં પછી એ ફોરેન બોડીનો આકાર જોતાં મીનલને ખબર પડી કે, “ઈટ ઇસ નથીંગ બટ અ ફિશ બોન.”
મીનલે પાછું ડૉક્ટરનું રૂપ ધારણ કર્યું અને અભિજીતને ઓપરેશન થિયેટરમાં લઇ જવા માટે ઓર્ડર કર્યો.

********

પ્રેઝન્ટેશનની લાસ્ટ સ્લાઈડમાં મીનલે કહ્યું, “હી ઇસ માય હસબંડ, હી ઇસ પ્રેઝન્ટ હીયર એટ ધ મોમેન્ટ, સીટિંગ નેક્સટ ટુ ઓનરેબલ મેયર મેડમ”.

જાપાન જેવાં દેશમાં, જ્યાં “સી ફૂડ” ખાવું સામાન્ય બાબત છે, ત્યાં આવા કેસના પ્રેઝન્ટેશન સાથે જ વિદેશી ડૉક્ટરો એ “ઇટ્સ અ યુનિક કેસ” કહીને બિરદાવ્યો.
ટોક્યોના મેયર મેડમે પણ ડૉ. મીનલ અને ડૉ. અભિજીતને પોતાનાં આવાસે ડિનર માટે આમંત્રણ આપ્યું.
મીનલે પણ આમંત્રણ સ્વીકાર્યું અને કહ્યું, “યસ મેડમ ઇટ્સ આર ઓનર!” 

અભિજીતે પણ વધુમાં ઉમેર્યું,“યસ મેડમ બટ નો ફિશ !!!”

અજ્ઞાતવાસ -પ્રકરણ -૮-જિગીષા દિલીપ

સફળતા એટલે….

વિચારનાં વંટોળે મારું મગજ બહેર મારી ગયું હતું! શું કરીશ હવે? બધાં બુકીઓને મોંઢું કેવીરીતે બતાવીશ ? ક્યાંથી લાવીશ આટલા બધાં પૈસા?? વિચાર કરી કરીને!મગજ સુન્ન થઈ ગયું હતું.આખી રાત મટકું માર્યા વગર વિતાવી હતી.સવાર પડતાં રુટીન મુજબ ભાઈ અને બહેન ચાલવા ગયાં.રુખીબાનો બાથરુમ બંધ થવાનો અવાજ આવ્યો અને હું ઊભો થયો. બે ત્રણ જોડી કપડાં એટેચીમાં નાંખ્યાં અને હું ઘરની બહાર નીકળી જવા તૈયાર થયો.એક ઘડી ઊભો રહ્યો,અને બારણું ખખડાવી રુખીબાને કીધું,” બા,હું કામથી બહાર જાઉં છું ,મને રાત્રે ઘેર પાછા આવતાં મોડું થશે,” અરે !નાસ્તો તૈયાર છે ,કરીને જા,હું આ બહાર આવી,” રુખીબા બોલતાં રહ્યાં અને હું તો સડસડાટ ઘરમાંથી નીકળી ગયો.મને ક્યાં જઉં તે સમજાતું નહોતું અને હું સીધો રેલ્વે સ્ટેશન ગયો.અને મને વિજય યાદ આવી ગયો.અને હું ટિકિટ લઈ ટ્રેનમાં બેસી ગયો.
વિજય,મારો કાકા અને માસીનો દિકરો.મારા કાકાની સાથે મારાં સગાં માસીનાં લગ્ન થયાં હતા.વિજય સાથે નાનપણથી જ મારે બહુ બનતું.મારા સગા ભાઈથી પણ વધારે.મારાં બધાં સુખ દુ:ખનો ભાગીદાર.આમતો ભાઈને કોઈ સગાં ભાઈ બહેન હતાં નહીં.મામાને ઘેર રહીને તે ભણ્યા,ગણ્યા અને પરણીને પણ મામાને ઘેર અમદાવાદમાં જ રહ્યાં.મામા જ પિતા અને મામાનાં દીકરા જ સગાં ભાઈઓ અને મારાં સગા કાકા પણ…

ટ્રેન જેટલી ઝડપથી ચાલી રહી હતી તેટલીજ મારી વિચારોની ગતિ.રસ્તામાં નર્મદાનો બ્રિજ આવ્યો ત્યારે તો મને થયું કે ટ્રેનમાંથી કૂદી પડું નર્મદામાં,ઊભો થયો ટ્રેનનાં બારણા પાસે સળિયા પકડીને નર્મદાની લહેરોને જોતો રહ્યો. ઠંડા પવનની લહેરખીમાંથી જાણે રુખીબાનો અવાજ સંભળાયો,”જીવનમાં સફળતા મેળવવા જતાં ક્યારેક હાર મળે ,તો દરિયા કે નદીની અંદર જોવાને બદલે તારી જાતની અંદર જોઈને સફળતાને તેમાં જ શોધવા પ્રયત્ન કરજે.તારી જાતમાંથી આત્મવિશ્વાસ ક્યારેય ઓછો ન થવો જોઈએ.પોતાની જાતમાં અવિશ્વાસ એ જ મોટી જીવનની હાર.કુદરત ક્યારેક તમને પાઠ ભણાવે પણ તેમાં હાર ન માનો તો જ તમે સાચો જીવનનો અર્થ સમજ્યાં કહેવાય.”રુખીબાનાં નિર્વ્યાજ પ્રેમ અને જીવનનું અદ્ભૂત તત્વજ્ઞાન સમજાવતી વાતોએ જ મને હિમંત આપી.અને હું દરવાજો બંધ કરી પાછો સીટ પર બેસી ગયો.
મારાં બધાં કાકાઓ,મામા,માસી ખૂબ શ્રીમંત અને મોટી મોટી ઈન્ડસ્ટ્રીનાં માલિક અને મારે ,ભાઈ એક્ટર અને બહેન ટીચર. ભાઈને પાર્ટનરશીપમાં ધંધો ખરો પણ ભાઈને ધંધામાં રસ નહીં,પાર્ટનર થોડું બહુ કમાઈને આપે?હું મારાં કાકા કે માસીને ઘેર જઈને આવું પછી બાને કહેતો,” બા, હું મોટો થઈ ખૂબ પૈસા કમાઈશ અને સફળ માણસ થઈશ.હું તમને ,બહેન અને ભાઈને ખૂબ પૈસા કમાઈ ને ખુશ કરી દઈશ.”સફળતાનો પર્યાય મારે માટે અઢળક પૈસા જ હતો.

ત્યારે બા કહેતાં,” બેટા,નકુલ ,સફળતા એટલે પૈસા કમાવવા નહીં.તું જે રીતે જીવે એમાં તને આનંદ આવે તે,તું તારી જાતથી ખુશ હોવો જોઈએ.જો જયદેવ,પાસે બીજા ભાઈઓ જેટલા પૈસા નથી પણ તેની કલાથી સાહિત્યથી તેના નાટકનાં સર્જનથી તે કેટલો ખુશખુશાલ રહે છે.તે લેખક ,નાટ્યકાર,એક્ટર,કાર્ટુનીસ્ટ,કોમેડીઅન,કોલમીસ્ટ -બધી કલાનો સરવાળો છે.ખુશ છે અને બીજાને ખુશ કરે છે.અને ખાલી ભારત જ નહીં દુનિયાનાં કેટલાય દેશનાં લોકો તેને ઓળખે છે અને ચાર્લી ચેપ્લીનથી માંડીને ‘ચકોર’ જેવા જગતનાં મોટા મોટા કલાકારોને તે મળે છે. મોટા કલાકારો સાથે નાટક કરે છે.અને દુનિયા તેની કલાની કદર કરે છે.પોતાની જાતમાં મસ્ત રહે છે.
ટ્રેનની સાથે સાથે વિચારોની ધસમસતી ગતિ સાથે જ અમદાવાદ આવી ગયું અને હું રિક્ષામાં વિજયને ત્યાં પહોંચી ગયો.મને અચાનક આવેલ જોઈ વિજય જરા આશ્ચર્ય પામ્યો.પણ કંઈ બોલ્યો નહીં. મને ખૂબ ઉદાસ જોઈ અને અચાનક આવેલ જોઈ તે વિચારમાં પડેલો હતો.મેં એને હું ઘેરથી અહીં કહ્યા વગર જ આવી ગયો છે તે પણ કહ્યું.

રાત્રે વિજયનાં ઘરની ફોનની ઘંટડી વાગી.વિજયે મને તારો ફોન છે કહી વાત કરવાનું કહ્યું. મારો ફોન?હું જરા ગભરાયો! કોનો ફોન હશે?સામે છેડે ભાઈ હતા.ભાઈએ કહ્યું,” બેટા, બોલ કેમ છે….નકુલ .?તેમના અવાજમાં ધ્રુજારી અને પ્રેમ બંને હતા.સાંભળ ….વિજયે મને વાત કરી,મને ખબર પડી એટલે મેં તને ફોન કર્યો.હું કંઈ પણ બોલું એ પહેલાં જ ભાઈ બોલ્યા. હું તારી ઉદાસી અને નારાજગીનું કારણ જાણું છું.સારું થયું કે વિજયે,તું અમદાવાદ પહોંચ્યો અને તરત જ અમને ફોન કરીને કહી દીધું કે તું એના ઘેર છે.નહીંતો અમે કેટલી ચિંતા કરતા હોત! અને તારી મા અને રુખીબાનો વિચાર તારે નહીં કરવાનો?મેં તો એમને કહ્યું કે તારું અમેરિકા જવાનું મુલતવી થયું છે અને તારે વિદ્યાનગર જવું નથી એટલે તું રિસાઈને,મારાથી નારાજ થઈને કહ્યા વગર કાકાને ત્યાં ગયો છું.બેટા,વિજય સાથે રહી થોડો ફ્રેશ થઈ મઝા કરજે.હું તારો ગુસ્સો સમજું છું. પણ બેટા,બધાંનો રસ્તો નીકળશે.તું સમજ,હું એક્ટર,અમેરિકા ભણવાનાં તારા દસ-બાર લાખ રૂપિયા ક્યાંથી લાવું?થોડી ધીરજ રાખ,કંઈક રસ્તો નીકળશે…

હવે મને અમદાવાદમાં અઠવાડિયું થઈ ગયું હતું,મેં વિજયને બધી વાત ધીરે ધીરે કરી દીધી હતી. પણ તેને પણ કોઈ રસ્તો સુઝતો નહોતો.

અને… અને એક દિવસ સવારે ભાઈનો ફોન આવ્યો”,નકુલ,સાંભળ ,સૌથી પહેલાં તારાં બધાં ગુના માફ!મારી કંઈ ગેરસમજ થઈ લાગે છે!અહીં તો રોજ સવારે ગંદા લેંધા-ઝભ્ભા પહેરેલાં,જાતજાતનાં માણસો,નાની નાની કાગળની ચબરખીઓમાં ૧૦,૦૦૦ રૂપિયા,૧૨,૦૦૦ રૂપિયા,કોઈ ૯,૦૦૦ રૂપિયાનો હિસાબ લખીને આપી,તારા વિશે પૂછી ઉઘરાણી કરે છે.અને ઘોડાની રેસનાં બુકીનાં માણસો છે તેવું કહે છે.તો બેટા,આ બધું શું છે?તું જો ઘેર પાછો આવી જાય તો આપણે આ બધું ગમે તેમ કરીને પતાવી દઈએ.હું તને બધી મદદ કરીશ.તું ચિંતા ન કર અને પાછો આવી જા.રુખીબા અને બહેન પણ તારી ખૂબ ચિંતા કરે છે.વિજયે પણ ભાઈનાં કહેવા મુજબ જ મને કહ્યું કે ,”બધું ગળા સુધી આવી ગયું છે.તું ઘેર જઈશ તો કાકા જ તને મદદ કરશે.માબાપ જ આપણી ભૂલ હંમેશા માફ કરી દે અને તું તો નસીબદાર છે કે તને ,આવા cool પિતા મળ્યા છે.”આમ સમજાવી ,પોતેજ ટ્રેનની ટિકિટ કરાવી મને ટ્રેનમાં બેસાડી દીધો.ભાઈ તો મારા cool હતાં પણ મને બહેનની બહુ બીક લાગતી અને તે ખૂબ લાગણીશીલ હતી એટલે તેની ચિંતા પણ થતી.

હું ઘેર વહેલી સવારે લગભગ ૭.૦૦ વાગે પહોંચ્યો.બહેન ચાલવા ગઈ હતી અને ભાઈ મારી રાહ જોઈને બેઠાં હતાં.રુખીબાએ આસું સારતા બાથમાં લઈ ખૂબ વ્હાલ કર્યું. ઘેર પહોચ્યોં કે તરત જ ભાઈ મને કહે ,”ચાલ તું કપડાં બદલી ફ્રેશ થઈ તૈયાર થઈ જા. મારાં નાટકનો મારો એક ફેન અને મિત્ર ચિમનભાઈ બુકી છે.રતન ખત્રી મટકાકિંગનો પણ તે ખાસ માણસ છે.હું તને એના ઘેર લઈ જાઉં,તે કંઈ મદદ કરશે આપણને.”અમે સવાર સવારમાં લગભગ આઠ વાગ્યા પહેલાં જ ટેક્સી કરી ચિમનભાઈ બુકીનાં ત્યાં ગયા.બહેન હજુ ઘેર પાછી આવે એ પહેલાં જ અમે નીકળી ગયાં.ચિમનભાઈ બુકીનું ઘર નેપીયન્સી રોડ પર પાંચમે માળ ભવ્ય પેન્ટહાઉસ હતું.

અમને સવાર સવારમાં જોઈ ચિમનભાઈએ નવાઈ સાથે કહ્યું,”આવો ,આવો ,જયદેવભાઈ સવાર સવારમાં ઓચિંતા ક્યાંથી?અને આ હેન્ડસમ કોણ છે?” ભાઈએ કહ્યું”,મારો દીકરો છે ,મારે તમારું જરા કામ પડ્યું હતું.”ચિમનભાઈ અમને તેમના ટેરેસ ગાર્ડનમાં લઈ ગયાં.ચા નાસ્તાનો ઓર્ડર આપી,હિંચકા પર તે અને ભાઈ બેઠાં અને સામેની ખુરશીમાં હું.ભાઈને તો ઘોડા કે રેસ અંગે કંઈ ખબર નહીં એટલે ચિમનભાઈને તો એ અંગે જયદેવભાઈને કંઈ કામ હશે એવો વિચાર પણ નહીં આવ્યો હોય.થોડી આડી અવળી ઘરનાંની ખબર અંતરની વાત કરી ,ભાઈએ ધીરેથી કીધું”આ મારો દિકરો કંઈ ઘોડા રમે છે અને હારી ગયો છે.”ચિમનભાઈએ પૂછ્યું”,બેટા કેટલું રમ્યો છે?એક હજાર?બે હજાર ?કેટલું ?મેં નીચું મોં કરી કીધું,” ના ,”વધારે”એટલે કહે “વધારે? તો કોની બુકી સાથે રમ્યો? ક્યા બુકી સાથે?” મેં કીધું”બાગડી,લખુ શેઠ,કાંતિભાઈ,જેઠાલાલ,દેવીદાસ”.અને આ મોટા નામી બુકીઓનાં નામ સાંભળી ચિમનભાઈ એ હીંચકાને પગથી અટકાવી દીધો…આંચકો ખાઈને કોણ???કોણ???બુકી ભાઈ ફરી થી નામ બોલ ફરીથી બોલ…હું ફરીથી બોલ્યો”,બાગડી,લખુશેઠ,કાંતિભાઈ,જેઠાલાલ,દેવીદાસ.”અને ચિમનભાઈ વિચાર કરતાં કરતાં…આશ્ચર્યથી મારી સામે જોઈ રહ્યાં….

જિગીષા દિલીપ
૯ -૨-૨૦૨૧