મિત્રો
બહાર નીકળવાના દરવાજા અનેક હોય છે પણ અંદર પ્રવેશવાનો દરવાજો એક જ હોય છે.લાગણીની અભિવ્યક્તિ હંમેશા ખુલ્લા આકાશની અનુભૂતિ કરાવે છે.વાચક જયારે સર્જક બને છે ત્યારે મનોગત અભિવ્યક્તિ ને શબ્દનો સહારો મળતા અનુભૂતિ પ્રગટ થાય છે.”ખુલ્લી બારીએથી”આજની નવી કોલમમાં રાજેશભાઇએ એમના ગમતા સર્જક હરિભાઈ કોઠારીને પુસ્તકની બહાર કાઢીને અહોભાવ પ્રગટ કર્યા છે.રાજેશભાઈનું સ્વાગત છે.
“શબ્દ બ્રહ્મના સ્વામી પૂજ્યશ્રી હરિભાઈ કોઠારી”
‘બેઠક`- ગુજરાતી લિટરરી ગ્રુપમાં સભ્યોએ નવી શરુ થયી રહેલી કોલમ – “ જે દર શનિવારે રજુ થશે તેને દિલથી આવકારીએ છીએ.મને મારા આદર્શ એવા પ્રિય સાહિત્ય સર્જક પ્રાતઃસ્મરિણય પૂજ્યશ્રી હરિભાઈ કોઠારી માટે વિચારો અને મારા અહોભાવ રજુ કરવાનો આનંદ છે.
મારે જયારે પણ કઈ રજુ કરવાનું હોય, લખવાનું હોય તો મન માં પ્રથમ વિચાર આવે કે વેદ-ઉપનિષદ, શ્રીમદ્દ ભગવદ્દ ગીતા અને પ્રાચીન ગ્રંથોમાં અને માટે શું કહેવાયું છે…”ખુલ્લી બારીએથી” ની વાત આવી એટલે મને Readers Digest જે વર્ષો થી દર મહિને બહાર પડતું હતું તેનું પ્રથમ પાનું યાદ આવ્યું. ઋગ્વેદ નો વૈદિક મંત્ર જ કહે છે દસેય દિશાઓથી અમને કલ્યાણકારી અને ઉમદા વિચારો પ્રાપ્ત થાઓ…અને મુંબઈ ના વિનુભાઈ મહેતા યાદ આવ્યા તે કહેતા કે ઉઘાડી રાખજો બારી….ઘર ની અને મન ની પણ,આ માટે ઘર ની જ નહિ પણ મનની બારી પણ ખુલ્લી રાખવી પડશે.
તો ચાલો, આજે હું મારી કલમ અજમાવું….
જયારે મારી કલામ મારા મન સાથે એક થાય છે ત્યારે વિચારો ની હારમાળા સર્જાય છે..અને એ સમયે હું મારા મન ને Target આપું છું અને મારુ મન એકાગ્ર થયી ધ્યેય પ્રાપ્તિ માટે લાગી જાય છે. જયારે જયારે, જ્યાં પણ કોઈ વ્યક્તિ જે કાંઈ સર્જન કરે છે અને ત્યારે જો તે કાર્ય માં ખોવાઈ જાય છે, તો ઈશ્વરની ખુબ જ નજીક પહોંચી જાય છે અને ઉત્તમ સર્જન ની તકો વધી જાય છે.
મારા આદર્શ રૂપ અને પ્રિય સાહિત્ય સર્જક વિષે વિચાર કરતા પહેલા મને મારુ મીઠું મધુરું બચપણ યાદ આવ્યું અને સાથે સાથે બાળકો માં પ્રિય થયેલા લેખકોની યાદો મન માં જીવતી થયી ગયી.બાબુભાઇ સોની, જીવરામ જોશી, યશવન્તભાઈ નાયક, હરીશ નાયક,ગિજુભાઈ કેટ કેટલા નામો અને બાલ સંદેશ, ઝગમગ, ચાંદાપોળી, બાલ જગત, ચક્રમ, વી.જેવા સામાયિકો માનસપટ પર આવી ગયા.
બાળપણ થી જ ભાષા-સાહિત્ય ગમતું…ખૂબ વાંચન પણ હતું જ.ચાંદાપોળીમાં લખેલી ….’એક રાજા હતો’ વાર્તા હજુ મારી પાસે છે.કવિતાઓ પણ લખતો,આજે પણ તે કવિતાઓ વાંચું છું. પણ લગભગ ત્રણેક દસકાઓ નો ગેપ પડી ગયો…ભારત દેશ છોડી ને અમેરિકા વસવા નું થયું. અહેવાલો ખુબ લખ્યા પણ સાહિત્ય સાથે ઘરોબો કેળવવા ના સંજોગો ઉભા થયા.’પુસ્તક પરબ’ એજ ‘બેઠક’ સાથે જોડાયો ત્યારે અને વાંચન વધ્યું…કલમ પકડી અને લખવાનું શરૂ કર્યું.
અને જિંદગી માં એક દિવસ અનાયાસે જ વળાંક આવ્યો જેણે મને શ્રીમદ્દ ભગવદ્દ ગીતા ના પ્રખર અભ્યાસુ, તત્વચિંતક, યુગ પુરુષ, કર્મયોગી, મહામાનવ, પ્રાતઃસ્મરણીય પૂ. હરિભાઇ કોઠારી સાથે મુલાકાત કરાવી દીધી. બે એરિયામાં આવેલી મિલપીટાસની વૈષ્ણવ હવેલીમાં દર્શન કરવા ગયો હતો. ત્યાં પૂ.હરિભાઈ કોઠારીનું વિડિઓ દ્વારા મનનીય પ્રવચન સૌ વૈષ્ણવો સાંભળતા હતા…હું પણ બેસી ગયો…અને આ એક કલાકના પ્રવચને મારુ જીવન બદલી નાખ્યું. હું તેમના વિડિઓઝ, પુસ્તકો અને પ્રોગ્રામોમાં ઊંડો ઉતારતો ગયો…તેમના પ્રવચનો સાંભળતો ગયો….તેમના મનોભાવોને માણતો ગયો…જ્ઞાન સાથે ભક્તિ નો પ્રકાશ મળતો ગયો …અને મન ને નવી દિશા મળી ગયી..વિચારોને પાંખો મળી, મનની પાંખો ફેલાવવાનો અવકાશ મળ્યો…
આપણી માતૃભાષા ગુજરાતીના પ્રખર જ્ઞાની,વક્તા,તત્વચિંતક પૂ. હરિભાઈ કોઠારી નો જન્મ વર્ષ 1939માં અને 2011ના વર્ષ માં દેહવસાન થયું તે 72 વર્ષના જીવનકાળ દરમ્યાન તેમણે લગભગ સાડા પાંચ દાયકા સુધી સાહિત્યની સેવા કરી અને કરાવી.તેમનામાં સાક્ષાત સરસ્વતીદેવીનો વાસ હતો. તેમની વાણીમાં પણ સાક્ષાત સરસ્વતીદેવીનાં દર્શન થતાં હતાં. આવા મહાન ગુજરાતી પૂ. હરિભાઈ કોઠારી ગુજરાતનાં ગામેગામ ગયા છે, પ્રવચનો કર્યા છે અને એવી જ રીતે સમગ્ર દુનિયામાં પ્રવચનો કર્યાં છે. પણ સફરની શરૂઆત સ્વાધ્યાય પરિવાર અને શાળામાં જઈ જ્યાં તક મળે ત્યાં પ્રવચન આપી કરી. 25000 થી વધુ મનનીય વ્યાખ્યાનો, યુ.કે, મોરેશિઅસ, નેપાળ, દુબઇ, મસ્તક, યુ.એસ.એ, સિંગાપોર, હોંગકોંગ, એન્ટવર્પ (બેલ્જિયમ), જેવા અનેક દેશોમાં પ્રવચનો ની હારમાળા, 550 થી વધુ CD, 51થી વધુ પુસ્તકો, શબ્દો ઓછા પડે અન્ય માટે માર્ગદર્શક બની રહે એવું તેવું વ્યક્તિત્વ.તેમણે આપણી માતૃભાષા ગુજરાતી માટે અસંખ્ય કાર્યો કર્યા છે. વેદો, ઉપનિષદો, ભગવત ગીતા જેવા મહાન ગ્રંથોનું અપાર જ્ઞાન હતું, એમનાં અનુભવમા ઉંડાણ,પરંતુ આલેખનમાં સરળતા અને સહજતા છે. હ્રદયની ઉર્મીઓને સરળ રીતે સમજાવીને વાસ્તવ સાથે જોડીને શ્રોતા-વાચક-ભાવકના મન-હૃદય સુધી વાત પહોંચાડનારા હરીભાઈના ખૂબ જાણીતા વાક્યો…અને સંદર્ભ જેને સૌ આજેય યાદ કરે છે….તે હવે લખું છું…
-જ્ઞાનથી આંખ આંજવી,
ને માંજવુ મન ભક્તિથી’
– શ્યામ! તારી બંસી થયી ને બજવું છે જગ મારે;
સુર છેડવા, કેવા, ક્યારે? તે જોવાનું તારે!
– જરા હસતા રમતા જીવો, જીવન બદલાઈ જશે,
શિરે ભાર લઈને ફરશો તો જીવન કરમાઈ જશે.
– ગાદલાં બિછાવવામાં રાત તો વહી ગયી,
ઊંઘવાનું રહી ગયું અને સવાર થયી ગયી..
-પ્રભુ, આનંદરૂપે આપ મારા ઘર વિશે વસજો,
બનો ઉત્સાહનું એ સ્થાન ને સૌનો વિસામો હો!
સુખી ને સાથ એમાં હો, દુઃખી ને પણ દિલાસો હો!
પ્રભુ, નાનકડું ઘર મારું, સદા તારું જ મંદિર હો!
– હું તારી બોલાવું જે, પ્રભુ! મારી ખબર તું લે;
આ તો તારી મારી બે ની વાત છે, કોઈ ત્રીજું ના જાણી લે!
લગભગ સાડા પાંચ દાયકા સુધી તેમના ચાહકો તેમને સાંભળતા રહ્યા, માણતાં રહ્યા..પ્રત્યેક દિવડીને પોતાનું નિજી અસ્તિત્વ હોય છે. જે પોતાની આગવી અસ્મિતા પ્રગટ કરે છે.શ્રી હરિભાઈ જેવા એક દિવા માંથી હજારો દિવા પ્રગટતા રહ્યા…શ્રીમદ્ ભગવદ્ ગીતા ના અમૃતરસનું પાન કરતાં કરતાં સૌ કર્મ યોગ, જ્ઞાન યોગ અને ભક્તિ યોગમાં ખોવાઈ ગયા.
મારા અદર્શમૂર્તિ, પ્રેરણામૂર્તિ એવા સાહિત્યકાર, તત્વચિંતક અને પ્રવચનકાર પૂ.હરિભાઇ કોઠારી ની યાદો ને તેમના પ્રવચનો અને પુસ્તકોમાં થી બહાર લાવી,મારા મનના અહોભાવો પ્રગટ કરવાની અને આપની સમક્ષ મુકવાની જે તક મળી છે તેને હું મારું અહોભાગ્ય સમજુ છું અને ધન્યતા અનુભવું છું.
ભારત થી અમેરિકા આવ્યો તેનો ખાસ લાભ એ થયો કે સાહિત્ય સર્જનની મારી સફરમાં મારા મનની યોગ્ય માવજત કરતો ગયો, અમેરિકા નું મનગમતું આકાશ મળ્યું, તકો થી ભરેલી સ્વપ્નમય ધરતી મળી અને ગુજરાતી ભાષા સાહિત્યના આપના જેવા પ્રેમીઓ મળ્યા.
રાજેશ શાહ -પત્રકાર -ગુજરાત સમાચાર
‘બેઠક’ના સહસંચાલક
મિત્રો 
પ્રિય વાચક મિત્રો,
પ્રિય વાચક મિત્રો,
